De Nederlandse economie verbetert langzaam maar zeker.
Door incidentele factoren – zoals de beperkte gasproductie door de warme winter – blijft de economische groei dit jaar met 0,2% heel bescheiden. Maar onderliggend vertoont de economie onmiskenbaar tekenen van herstel. Dit vertaalt zich in het verder aantrekken van de economische groei tot 1,6% in zowel 2015 als 2016. In de loop van 2014 zal de werkloosheid geleidelijk afnemen en de woningmarkt voorzichtig opveren. Dat blijkt uit de nieuwe halfjaarlijkse ramingen van DNB, die vandaag zijn gepubliceerd.
Economie ontwikkelt zich positief maar draait nog niet op volle toeren
Sinds het tweede kwartaal van 2013 is sprake van een bescheiden groei van de Nederlandse economie. Gecorrigeerd voor incidentele factoren – zoals de beperkte gasproductie door de uitzonderlijk warme winter – was de economische ontwikkeling in de afgelopen kwartalen gemiddeld genomen wat krachtiger dan een half jaar geleden werd voorzien. Mede hierdoor zijn de vooruitzichten voor volgend jaar opwaarts bijgesteld. Vooral de mate waarin de bedrijfsinvesteringen sinds medio 2013 zijn verbeterd, is opvallend. De investeringen in woningen en de particuliere consumptie ontwikkelden zich eveneens gunstiger dan verwacht. Toch draait de Nederlandse economie momenteel nog niet op volle toeren. Veel potentiële arbeidskrachten staan werkloos langs de kant. Bovendien zijn huishoudens, banken, pensioenfondsen en de overheid nog steeds bezig met het herstellen van hun financiële balansen. Dit drukt de binnenlandse bestedingen, zij het in steeds beperktere mate.
De consumptie trekt geleidelijk aan vanaf 2015
Uit de raming blijkt verder dat in de loop van 2014 de groei van het reëel beschikbaar inkomen aantrekt en de huizenmarkt voorzichtig opveert. In combinatie met een sterk verbeterd consumentenvertrouwen resulteren deze gunstige ontwikkelingen in een groei van de particuliere consumptie in 2015 van iets meer dan 1%. Dat is de hoogste groei sinds de start van de kredietcrisis. Doordat het reëel beschikbaar inkomen en de huizenmarkt zich gunstig blijven ontwikkelen, trekt de consumptiegroei in 2016 verder aan, tot 2%. Desondanks ligt in dat jaar de geraamde consumptie nog altijd 4,5% onder het niveau van voor de crisis.
Geleidelijke daling van de werkloosheid verwacht, maar arbeidsmarkt is crisis voorlopig nog niet te boven
Zoals gebruikelijk, reageert de werkgelegenheid in bedrijven met grofweg een jaar vertraging op de productieontwikkeling. In de raming neemt medio 2014 het aantal werkzame personen meer toe dan het aanbod op de arbeidsmarkt. Daardoor zet naar verwachting een geleidelijke daling van het werkloosheidspercentage in, van 7,1% in 2014 tot 6,6% in 2016. Overigens ligt a an het eind van de ramingsperiode het werkloosheidspercentage nog ruim twee keer zo hoog als in 2008, waaruit blijkt dat de arbeidsmarkt de klap van de kredietcrisis voorlopig nog niet te boven is.
Huizenmarkt krabbelt voorzichtig op
Volgens de raming heeft zowel de huizenprijs als het aantal verkochte woningen in de zomer van 2013 het dieptepunt bereikt. Het aantrekken van het aantal woningtransacties hangt samen met de verbeterde betaalbaarheid, stijgende huurprijzen en het sterk toegenomen consumentenvertrouwen. De grotere activiteit op de woningmarkt is een voorbode van hogere huizenprijzen. Daar staat echter tegenover dat de voorraad te koop staande woningen groot is, de werkloosheid eerst nog wat verder oploopt, de hypotheekvoorwaarden in de loop van 2013 verder zijn aangescherpt en veel hypotheken ‘onder water’ staan. Daarom wordt in de raming uitgegaan van een voorzichtig prijsherstel op de woningmarkt met een vrijwel stabiele huizenprijs in 2014 en een bescheiden stijging in de jaren daarna, die oploopt tot circa 3% in 2016. Achter dit gemiddelde stijgingspercentage kunnen overigens regionale verschillen schuilgaan.
Bron: De Nederlandse Bank
