Op de valreep, net voor de verkiezingen, heeft het demissionaire kabinet negen adviesaanvragen aan de SER aangekondigd. Minister Kamp van SZW overhandigde de brief met adviesvoornemens aan Wiebe Draijer bij zijn installatie op 6 september als SER-voorzitter.
Vergrijzing
De minister van EL&I gaat de SER advies vragen over de gevolgen van de vergrijzing voor de houdbaarheid van de overheidsfinanciën. Hij verwacht dat het nationale spaaroverschot zal verminderen, waardoor zelfs een spaartekort zou kunnen ontstaan. Hij wil weten wat dit gaat betekenen voor ons toekomstige verdienvermogen en vraagt zich af of onze economie voldoende sterk is om sectorale verschuivingen mogelijk te maken.
De vergrijzing zal ook gevolgen hebben voor het arbeidsaanbod: er zal niet alleen krapte ontstaan op de arbeidsmarkt, maar er zal ook sprake zijn van verschuivingen in het arbeidsaanbod. Zal een hogere vraag naar bijvoorbeeld zorg tot hogere lonen in de zorgsector leiden en daarmee tot extra druk op de overheidsfinanciën?
De SER zal ook worden gevraagd wat de gevolgen zijn van het wegvallen van het spaaroverschot en het afnemende aantal investeringsmogelijkheden voor de wereldwijde rentestanden.
Meer uren werken
Door de vergrijzing zullen minder mensen beschikbaar komen voor werk, terwijl meer mensen een beroep gaan doen op sociale voorzieningen zoals de gezondheidszorg. Het is een uitdaging om te kijken hoe het effectieve aanbod van arbeid vergroot kan worden om de krapte op de arbeidsmarkt te ondervangen en het draagvlak voor de welvaart te vergroten. De minister van SZW zal de SER vragen hoe het tegen een verhoging van de werkweek aankijkt als een van de oplossingen voor de krapte op de arbeidsmarkt en de betaalbaarheid van de verzorgingsstaat. Ook wil hij weten hoe de SER denkt over het terugbrengen van het aantal verplichte verlofdagen. Verder gaat hij de SER vragen welke neveneffecten het verlengen van de werkweek tot gevolg kan hebben. Zouden parttimers dan bijvoorbeeld hun deeltijdpercentages aanpassen?
Arbeidsmarktpositie jongeren
De jeugdwerkloosheid is de laatste tijd toegenomen, afgestudeerden werken vaker in deeltijd en jongeren krijgen minder makkelijk een vaste baan. Ook is de aansluiting tussen onderwijs en de arbeidsmarkt voor verbetering vatbaar. Dat heeft ook gevolgen voor de sociaaleconomische positie van jongeren, want ze kunnen daardoor bijvoorbeeld minder makkelijk aan een woning komen.
De minister van SZW is van plan de SER te vragen hoe hij hier tegenaan kijkt. Hoe kunnen de arbeidsmarkt, de woningmarkt en het onderwijs de werkzekerheid en de sociaaleconomische positie van jongeren versterken? Ook gaat hij de SER vragen hoe de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt verder verbeterd kan worden en welke rol de sociale partners hierbij kunnen spelen.
Toekomstige ontwikkeling arbeidsmarkt
De minister van SZW gaat de SER ook advies vragen over de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in de werkgelegenheid. Hij wil van de SER horen welke ontwikkelingen tot 2020 een grote impact hebben op het functioneren van de Nederlandse economie en wat de effecten daarvan zijn op de arbeidsmarkt. Welke kansen bieden deze ontwikkelingen voor de Nederlandse economie? En in hoeverre vormen deze ontwikkelingen ook een bedreiging? Ook zal hij de SER vragen hoe deze ontwikkelingen op sociaal aanvaardbare wijze kunnen worden opgevangen en benut. Hij denkt daarbij aan versterking van het aanpassingsvermogen van de Nederlandse economie, waardoor vraag en aanbod op de arbeidsmarkt beter bij elkaar worden gebracht. Ook wil hij van de SER weten in welke mate arbeidsmarktinstituties, zoals het arbeidsvoorwaardenoverleg, verschillende generaties gelijke kansen bieden. En indien er sprake is van ongelijke kansen tussen verschillende generaties, hoe deze arbeidsmarktinstituties dan kunnen worden aangepast.
Discriminatie op de arbeidsmarkt
Ondanks de wetgeving op het gebied van gelijke behandeling wordt er toch gediscrimineerd op de arbeidsmarkt. Uit de jaarverslagen van de Commissie Gelijke Behandeling blijkt het meest te worden gediscrimineerd op grond van leeftijd, gevolgd door geslacht, handicap en ras. De minister van SZW kondigt aan de SER te vragen welke nog niet eerder beproefde middelen kunnen worden ingezet om discriminatie op de arbeidsmarkt te verminderen. Hij denkt hierbij zowel aan werving en selectie als aan de situatie op de werkplek en de beëindiging van de arbeidsrelatie. Ook wil hij weten hoe in de ons omringende landen tegen het probleem van discriminatie op de arbeidsmarkt wordt aangekeken. Welke middelen worden daar ingezet om discriminatie van ouderen op de arbeidsmarkt te voorkomen en te bestrijden? Welke rol spelen sociale partners hierbij en wat kunnen we hiervan leren voor de Nederlandse situatie?
Achterstandsleerlingen
De ministeries van SZW, OCW en VWS kijken op dit moment gezamenlijk naar de samenhang in het beleid voor jonge kinderen, met een focus op achterstandsleerlingen. In het najaar zal hierover een knelpuntennotitie worden opgesteld. Op basis van deze analyse zal in de loop van het najaar worden bezien of ze een adviesaanvraag aan de SER met toegevoegde waarde kunnen formuleren. Timing en vraagstelling zijn hierbij essentieel. De invulling van de adviesvraag is dan ook nog niet nader uitgewerkt.
Ambachtseconomie
De 250.000 ambachtelijke bedrijven in Nederland vormen een onmisbaar deel van onze economie. Er dreigt echter een tekort aan ambachtslieden te ontstaan door de vergrijzing. De minister van SZW zal daarom aan de SER vragen hoe een toekomstbestendige ambachtelijke economie kan worden bevorderd en hoe het ambacht aantrekkelijk kan blijven voor jongeren. Ook wil hij weten hoe er een bundeling van krachten tot stand kan worden gebracht in deze sector met vele kleine brancheorganisaties en met veel zzp’ers, zodanig dat het ondernemerschap versterkt wordt, de continuïteit wordt verbeterd en de duurzame bedrijfsvoering en innovatieve kracht van ambachtelijke ondernemingen worden bevorderd. Deze vraag is actueel nu het Hoofdbedrijfschap Ambachten, een belangrijk platform ter bevordering van het vakmanschap en ondernemerschap in deze sector, waarschijnlijk zal worden opgeheven.
Toekomst financiële sector
De minister van Financiën is van plan de SER advies te vragen over de vraag hoe de financiële sector een meer dienende rol kan gaan vervullen ten opzichte van de reële economie. Ook zal de rol van beloningen in de financiële sector aan de orde komen. De adviesaanvraag is nog niet uitgewekt, omdat het ministerie eerst wil wachten op enkele rapporten die de komende tijd zullen verschijnen, zoals van Van Rompuy over een Europese bankenunie en van de Commissie Liikanen over de gewenste structuur van de financiële sector op Europees niveau. Volgend op dit laatste rapport zal een Nederlandse commissie advies uitbrengen over de financiële sector, gericht op het dienstbaar maken van de sector aan de reële economie. Ook is er nog nationaal de parlementaire enquêtecommissie De Wit.
Herziening richtlijn pakketreizen
De Europese richtlijn pakketreizen zal eind 2012 herzien worden. Deze richtlijn geldt voor elke vooraf georganiseerde combinatie van twee of meer diensten op het gebied van vervoer, accommodatie, entertainment en andere toeristische diensten die voor één prijs worden aangeboden. De nieuwe richtlijn zou beter aansluiten bij de praktijk en toekomstbestendig zijn. Inzet is gericht op het bereiken van een balans tussen een goed niveau van consumentenbescherming zonder onevenredige lastentoename voor het bedrijfsleven. De minister van EL&I zal de SER-Commissie voor Consumentenaangelegenheden hierover om advies vragen. Dat is in lijn met de werkafspraak met de SER is dat de regering advies vraagt aan deze commissie wanneer er sprake is van ‘materie die in betekenende mate de consumptie in Nederland beïnvloedt’.
Bron: www.nieuwsbank.nl
