Van de werklozen gaat 42 procent er per maand tussen de 300 en 600 euro op achteruit. Voor een kwart is dat zelfs meer dan 900 euro per maand. 40 procent had van tevoren geen idee hoe hoog het nieuwe inkomen zou zijn en 20 procent schatte het nieuwe inkomen te hoog in. Ruim een kwart leent sinds zijn werkloosheid om bepaalde uitgaven te kunnen blijven doen. Dit blijkt uit onderzoek van het Nibud en CentiQ, Wijzer in geldzaken, onder 500 werklozen. Driekwart van de werklozen maakt zich zorgen om de persoonlijke financiële situatie. Nibud en Wijzer in geldzaken delen deze zorg en spelen hierop in met een speciale checklist voor meer grip op hun geld: Checklist Geld & Werkloosheid.
82% levert minimaal 300 euro per maand in
Bijna 70% van de werklozen vindt het moeilijk tot zeer moeilijk om rond te komen. Een grote meerderheid gaat er dan ook minimaal 300 euro per maand op achteruit. Van de werklozen weet ruim driekwart dat tegemoetkomingen kunnen veranderen, maar twee op de vijf heeft dit nog niet uitgezocht. Het Nibud en Wijzer in geldzaken adviseren nadrukkelijk na te gaan of je recht hebt op tegemoetkomingen. Dit is in het bijzonder belangrijk voor werklozen die voorheen overuren of onregelmatigheidstoeslagen uitgekeerd kregen: het verlies aan inkomsten kan dan groter zijn dan een daling van het inkomen tot 70% van het sociale verzekeringsloon.
28% leent sinds werkloosheid
Bijna de helft van de werklozen heeft minder dan 1.000 euro achter de hand. 78% van de werklozen spaart niet, een derde doet dit niet omdat ze interen op hun spaargeld. Ook is ruim een kwart van de werklozen gaan lenen omdat ze anders bepaalde uitgaven niet meer konden doen. Zij hebben dus geen buffer voor onverwachte uitgaven en hebben meer risico op financiële problemen. Een vijfde van de werklozen kreeg door de werkloosheid financiële problemen. Een tiende had ze daarvoor al en bijna 20% verwacht deze binnen een jaar of op het moment dat de WW-uitkering stopt te krijgen. Bijna alle werklozen met een buffer van minder dan 1.000 euro hebben minstens één betalingsachterstand gehad.
Checklist Geld & Werkloosheid
Tweederde van de werklozen komt sinds het baanverlies (zeer) moeilijk rond. Voor die tijd gold dat voor 10%. Van de werklozen die moeilijk rondkomen, geeft 44% aan dat ze geen grip op hun financiën hebben. Werklozen die al langere tijd geen werk hebben, hebben meer grip dan werklozen die recent werkloos zijn geworden. Grip kan financiële problemen voorkomen. Om werklozen te helpen zo snel mogelijk grip op hun financiën te krijgen, hebben het Nibud en Wijzer in geldzaken een checklist gemaakt: Checklist Geld & Werkloosheid. Hiermee kunnen werklozen stap voor stap nagaan of ze alles hebben geregeld met betrekking tot hun financiën. Het Nibud en Wijzer in geldzaken raden werklozen ook aan vrijblijvend advies in te winnen bij de schuldhulpverlening. Slechts een kwart van de werklozen is van deze mogelijkheid op de hoogte. Advies over de financiële situatie voorkomt dat problemen zich onnodig opstapelen.
Onvoldoende zicht op nieuwe situatie
Werklozen vinden het moeilijk om de financiële gevolgen van hun baanverlies te overzien. Het Nibud is ervan geschrokken dat zo weinig werklozen inzicht in hun nieuwe financiële situatie hebben. 47% van de werklozen weet niet hoe lang ze een WW-uitkering zullen krijgen. Ook weet één op de vijf werklozen niet hoe zijn inkomenssituatie verandert. Ze vinden het lastig om op het moment dat ze hun baan verliezen, een (goede) inschatting te maken van hun nieuwe inkomen. Bijna 40 procent had geen idee hoe hoog het zou worden en 20 procent had het te hoog ingeschat. Veel werklozen waren verrast door de grote inkomensdaling. Om deze reden wijzen het Nibud en Wijzer in geldzaken op de vernieuwde Werkloosheidsberekenaar. Hiermee kan berekend worden wat er bij werkloosheid met het besteedbaar inkomen gebeurt en kunnen financiële problemen voorkomen worden.
Achtergronden bij het onderzoek
Het onderzoek ‘Zonder werk, de financiële gevolgen van werkloosheid’ is uitgevoerd middels een digitale vragenlijst, die in maart 2010 aan de respondenten is voorgelegd. De respondenten zijn afkomstig uit het online panel ‘Opinieland’ van Survey Sampling International (SSI). In totaal hebben 499 personen zonder werk deelgenomen aan dit onderzoek. De steekproef is een representatieve weergave van de werkloze bevolking in Nederland (uitgaande van CBS-cijfers van februari 2010). De helft van de respondenten is korter dan een jaar werkloos, de andere helft is langer dan een jaar werkloos.
Download het onderzoek ‘Zonder werk; De financiële gevolgen van werkloosheid’ (pdf)
Bron: Nibud
