Iedere dag verschijnt wel een uitspraak in het nieuws. Voor de toegankelijkheid van de rechtspraak is het van belang dat iedereen snapt waar de rechtszaak en de uitspraak over gaan. Klare taal helpt daarbij. Inmiddels trekt ook de politiek aan de B1-bel: uitspraken moeten makkelijk leesbaar zijn. De Rechtspraak besteedt al jaren in verschillende vormen aandacht aan begrijpelijke taal, in de uitspraak en in de rechtszaal.
Niet ingewikkeld
Klare taal is taal die voor (bijna) iedereen te begrijpen moet zijn. Taaldeskundigen noemen dit B1-niveau. Teksten met korte zinnen, makkelijke woorden en een logische opbouw: dat is B1. Zo op het eerste oog niet de stijl die het publiek verwacht een uitspraak van de rechter. Toch gaat het ook steeds vaker op een andere manier. Rechters willen iets bereiken met hun uitspraken, ze willen dat hun beslissing of oordeel wordt begrepen. Zo maken ze regelmatig voorleesvonnissen waarin kort en helder de uitspraak wordt samengevat. Op veel rechtbanken zijn initiatieven gestart om uitspraken begrijpelijker en de rechtspraak toegankelijker te maken.
Wat ik eigenlijk bedoel
Zoals bij de rechtbank Amsterdam. Hier werd project Wieb (Wat ik eigenlijk bedoel) gestart om de leesbaarheid en begrijpelijkheid van uitspraken te vergroten. Hans Braam is juridisch medewerker en betrokken bij dit project: ‘Verwachten dat de lezer zich wel redt met een juridische redenering: het kan gewoon niet meer. We vragen ons bij elke zaak af hoe we de motivering van de rechter overbrengen aan de lezer. Soms is dat puzzelen, maar vaak hebben een aantal eenvoudige ingrepen al zichtbaar resultaat. Niet alleen leken, maar ook doorgewinterde juristen hebben hier profijt van.’
Klare Taal Bokaal
Voor de beste uitspraak in klare taal wordt jaarlijks de Klare Taal Bokaal uitgereikt. In 2017 won een uitspraak over gedumpt drugsafval. Juryvoorzitter (en president van de Hoge Raad) Maarten Feteris sprak vol lof over de ‘kraakheldere’ uitspraak. Dat dit vonnis makkelijk leesbaar is, betekent volgens de juryvoorzitter niet dat jargon taboe is. ‘Juridische en wettelijke termen worden in deze uitspraak niet geschuwd, maar wel uitgelegd.’
Bron: de Rechtspraak
