Het gekozen thema voor de Credit Expo 2018, maatschappelijke waardecreatie, is een ontwikkelingsrichting en een mentaliteit voor iedereen die actief is in of met creditmanagement. Het thema is in het bijzonder relevant voor VCMB en haar leden, de creditmanagement bedrijven. VCMB is in 2018 gestart met het VCMB Waardenonderzoek, dat zich focust op de inventarisatie en kwantificering van de Economische, Maatschappelijke en Sociale waarde die door creditmanagement gerealiseerd wordt. Een groot, meerjarig onderzoek dat behalve de toegevoegde waarde van creditmanagement op die drie gebieden, ook de hefboom die creditmanagement is voor onze economie wil onderzoeken en onder de aandacht brengen. Hoe zou onze economie eruit zien zonder creditmanagement? Hoe groot zou de impact op (internationaal) zakendoen zijn? Kun je zonder creditmanagement nog wel een hypotheek afsluiten om een huis te kopen? En wat zijn de consequenties daarvan voor de bedrijvigheid en de werkgelegenheid? Die zijn zonder twijfel zeer groot. Helaas zie je van die waardecreatie in het publieke debat en de algemene pers weinig tot niets van terug.
Maatschappelijke kosten
In de pers en politiek wordt als het over creditmanagement gaat gefocust op de maatschappelijke gevolgen van schulden. Vanuit het perspectief van problematische schulden die onder meer door een stapeling van incassokosten (en hoge griffiekosten) alleen met behulp van schuldsanering kan worden opgelost. De mensen die het overkomt – en dat kan iedereen zijn – worden opgezadeld met een financieel probleem dat ze zelf niet kunnen oplossen en gepaard gaat met een heleboel stress. Met hoge maatschappelijke kosten tot gevolg om daar een oplossing voor te vinden. Geen klein probleem. De schattingen variëren van 10 tot 20% van alle Nederlanders die potentieel in een problematische schuldsituatie terecht komen. Daar moet aandacht voor zijn bij de politiek, de pers en alle professionals van het creditmanagementvak. Maar opgeteld bij het bestaande vooroordeel over de ‘schuldenindustrie’, zoals de creditmanagement-branche ook wel wordt genoemd, heeft onze beroepsgroep daar op een groot aantal gebieden last van. Politiek en publieke opinie zijn sterk met elkaar verbonden. Dat brengt ons weinig welwillendheid waar het om aanpassingen of nieuwe regel- en wetgeving gaat. Het zit ons in de weg op de arbeidsmarkt. Kies je als hoogopgeleid talent voor een creditmanagementbedrijf om je carrière te kickstarten? Zelfs bij veel opdrachtgevers leeft de twijfel om een vordering over te dragen ter incasso. De economische en maatschappelijke waardecreatie waar creditmanagement in voorziet kan daar een tegenwicht aan geven. Het is ongetwijfeld een lange weg, maar het is hoog tijd dat we de toegevoegde waarde van creditmanagement onder de aandacht brengen om aan de negatieve sentimenten tegenwicht te bieden.
Regulering
In het regeerakkoord is afgesproken dat er een incassoregister moet komen om een eind te maken aan malafide incassopraktijken. Geen enkele incassoprofessional heeft daar bezwaar tegen. In tegendeel, hoe eerder er een eind komt aan malafide incassopraktijken, des te beter dat voor iedereen is. Zwendel, oplichting en malafide incassopraktijken gaan vaak hand in hand. Daar kan de ACM niet hard genoeg tegen optreden. Bij een incassoregister hoort actieve handhaving. We zullen er sterk voor pleiten dat daar aandacht aan wordt gegeven in de regulering van de incassobranche. We zijn overigens ook van mening dat de regulering zich niet moet beperken tot alleen incassobureaus. Ook bewindvoering en schuldhulpverlening moeten onder de regulering vallen.
Centrale schuldendatabase
Daarnaast willen we een centrale schuldendatabase bespreekbaar maken. Alle (consumenten) vorderingen ouder dan 180 dagen worden daarin vastgelegd. Het biedt de debiteuren zelf overzicht. Organiseert de vroegsignalering binnen één optimaal beschermde omgeving. Zorgt voor geautoriseerde en gelogde toegang. Voorkomt de stapeling van schulden en kosten. En bespaart de gemeentelijke schuldhulpverlening een berg werk en tijd om de schuldsituatie in kaart te brengen. Tijd die kan worden besteed aan het vinden van oplossingen. Waardoor er minder schuldsanering hoeft plaats te vinden. De maatschappelijke waarde die dat oplevert maakt een serieus onderzoek meer dan de moeite waard. Centrale registratie van schulden is al een oud idee, dat eerder vanuit privacyoverwegingen, compliance en connectiviteit niet uitvoerbaar bleek. Die hindernissen zijn overkomen door de verbeterde techniek en techniek die zich ontwikkelt (PSD2 bijvoorbeeld). Daarbij komt dat de data nu ook al bestaat.
De aankomende editie van de Credit Expo lijkt mij de ideale omgeving om hierover met elkaar van gedachten te wisselen. Ik kijk ernaar uit!
Dick Kruiswijk
Voorzitter VCMB
