Het hoge groeitempo van de Nederlandse economie is voorbij. Voor zowel dit als komend jaar wordt een bbp-groei van 1,5% voorzien, na jaren van groei boven de 2%. De internationale handel groeit in een lager tempo en dat is terug te zien in de Nederlandse uitvoer, die in 2019 en 2020 beduidend minder hard groeit dan in de afgelopen jaren. Internationale onzekerheden, zoals het handelsbeleid van de VS, de Brexit en de staat van de Chinese economie, hebben hun weerslag in de economie. Ook de begroting draagt minder bij dan gepland. Ondanks de lagere groei blijft de werkloosheid laag, stijgt de koopkracht en blijven de overheidsfinanciën op orde. Dat concludeert het Centraal Planbureau (CPB) in de zojuist gepubliceerde raming, het Centraal Economisch Plan 2019 (CEP). Laura van Geest, directeur CPB: “De economie schakelt terug naar een normaler toerental, maar kan tegen een stootje.”
| Kerncijfers voor de Nederlandse economie | 2018 | 2019 | 2020 |
| Bbp-groei terug naar normaal | 2,5 | 1,5 | 1,5 |
| Werkloosheid blijft laag | 3,8 | 3,8 | 4,0 |
| Hogere inflatie in 2019 door hogere btw en energielasten | 1,6 | 2,3 | 1,4 |
| Beleid en hogere lonen stimuleren koopkracht | 0,3 | 1,6 | 1,3 |
| Begrotingsoverschot | 1,4 | 1,2 | 0,8 |
| Overheidsschuld neemt verder af | 52,4 | 49,1 | 47,1 |
De overheidsbestedingen groeien stevig, maar minder dan beoogd. De hogere uitgaven dragen bij aan de economische groei in 2019 en 2020. Toch blijft de groei achter bij de plannen. Onder andere door de krappe arbeidsmarkt kunnen intensiveringen bij vooral defensie en infrastructuur niet worden gerealiseerd. Mede daardoor ontstaat een groter overschot op de begroting in beide jaren.
Het CPB vraagt naast de nieuwste economische cijfers aandacht voor stabiel begrotingsbeleid bij een mogelijke verdere economische verslechtering. Lager opgeleiden en werkenden met flexibele arbeidsrelaties zouden daar het meest door getroffen worden. Hervormingen kunnen de onzekerheden voor kwetsbare groepen beperken.
Op 21 maart verschijnt het volledige Centraal Economisch Plan 2019. De vandaag gepresenteerde cijfers komen daarin ongewijzigd terug.
Vragen en antwoorden
Zijn de meest actuele energieprijzen in de koopkrachtcijfers meegenomen?
Ja, de meest actuele inzichten zijn in de raming meegenomen. Het CPB neemt de energieprijzen mee via de raming voor de inflatie. De laatste cijfers van het CBS over januari (inclusief het effect van de hogere btw en energierekening) zijn hierin verwerkt.
Wat is het effect van de hogere energieprijzen (en de btw-verhoging) op de inflatie?
De lastenverhoging ging in per 1 januari en werkt naar verwachting snel door in prijzen. Het inflatiecijfer (CPI) kwam januari jl. uit op 2,2%, wat in lijn is met de huidige CPB-raming van 2,3% voor 2019. De raming dat 96% van alle huishoudens er in 2019 in koopkracht op vooruit gaan, is gebaseerd op dit laatste cijfer (2,3% inflatie).
Hoe zijn de energielasten in de koopkracht verwerkt?
De energielasten zijn onderdeel van het officiële inflatiecijfer. Het CPB hanteert de CBS-definities van besteedbaar inkomen, consumptie en inflatie. De koopkrachtontwikkeling geeft de verandering van het besteedbaar inkomen weer. Daarbij wordt rekening gehouden met de algemene prijsstijging van de goederen en diensten die Nederlandse huishoudens consumeren.
Het CPB publiceert soms aanvullende analyses in aanvulling op de reguliere ramingen. Zo is in de vorige editie van het CEP (voorjaar 2018) gekeken naar de effecten van het klimaatbeleid op verschillende inkomensgroepen.
Hoe zeker is de raming?
Een raming is altijd omgeven door onzekerheid. Zo kunnen de lonen sneller of juist minder snel stijgen, wat onder andere weer gevolgen heeft voor de koopkrachtontwikkeling. Belangrijke onzekerheden rond de raming komen voort uit de internationale politieke en economische omgeving, zoals de Chinese economie, de Brexit en het handelsbeleid van de VS.
Downloads
cCEP 2019, raming voor 2019 en 2020, Pdf 1.8 MB
Bron: CPB
