Op 15 maart 2020 ging Nederland in lockdown. De impact op ons leven was enorm. Tegelijkertijd bloeide de woningmarkt als nooit tevoren: records werden verbroken, we bleven verhuizen, investeerders bleven investeren en starters starten. Welke cijfers zitten achter deze bijzondere maanden tussen maart 2020 en februari 2021?
1. Het aantal woningtransacties daalde niet door corona
In de afgelopen 12 coronamaanden wisselden 243.946 woningen van eigenaar. Dat is meer dan in dezelfde periode van het recordjaar 2017. Er werden 12% meer woningen verkocht dan in 2019. Het aantal kopers onder de 35 jaar groeide het sterkst, met 15% ten opzichte van 2019. Vermoedelijk kochten zij als koopstarters tijdens de vorige crisis relatief goedkope woningen en gebruikten in coronatijd hun opgebouwde overwaarden om door te stromen. Tijdens het coronajaar werden 3,7% meer koopstarters woningeigenaar dan in dezelfde periode een jaar eerder.
2. Aanpassingen overdrachtsbelasting zorgden voor pieken in transacties
In december 2020 piekte het aantal woningtransacties. Particuliere investeerders sloegen hun slag voordat de overdrachtsbelasting per 1 januari 2021 verhoogd werd van 2% naar 8%. Kopers onder de 35 jaar wachtten juist tot ná die datum. Zij betaalden vanaf dat moment geen overdrachtsbelasting meer. Eind 2020 daalde het aantal woningtransacties van deze jonge kopers. In januari kochten zij vervolgens 2 keer zoveel woningen als in januari 2020.
3. Woningprijzen naar recordhoogte
De prijzen lagen in februari 2021 10,4% hoger dan een jaar eerder. In 5 van de 12 coronamaanden stegen de prijzen sneller dan in 2019 en 2020. Dat was ook het geval in januari en februari 2021. De prijzen namen fors toe door de licht dalende hypotheekrente en de economische steunmaatregelen. Het vertrouwen van kopers bleef positief. De lichte prijsdaling in december had te maken met de eerdergenoemde overdrachtsbelasting. Vooral investeerders kochten veel en met name kleine, goedkope appartementen. Daardoor daalde de gemiddelde prijs.
4. Kleine verbouwingen vooral met spaargeld betaald
Veel mensen besloten in coronatijd om hun woning te verbouwen. Dat zien we niet rechtstreeks terug in een sterke toename van het aantal aanvullende hypotheekleningen in coronatijd. Het aantal aanvullende leningen tot € 100.000 nam vóór maart 2020 al met bijna 50% toe ten opzichte van januari en februari 2019. In 2020 steeg het aantal verder, maar minder sterk dan daarvoor. Door corona zijn dus niet heel veel meer verbouwingen gefinancierd met aanvullende hypotheekleningen. In de 2e helft van 2020 blijft het aantal aanvullende leningen onder de € 25.000 achter. Het is dus aannemelijk dat eigenaren kleinere verbouwingen aan hun woning betaalden met hun spaargeld.
5. Kopers uit grootste 4 gemeenten verhuisden verder weg
Door thuiswerken werd de reisafstand naar kantoor minder belangrijk voor de keuze van de woonplaats. Waar verhuisden woningkopers uit de 4 grootste gemeenten (Amsterdam, Utrecht, Rotterdam en Den Haag) naartoe in 2020?
- Het grootste deel verhuisde nog steeds binnen de eigen gemeente. Dit aandeel neemt wel jaarlijks af, van bijna 70% in 2015 tot 50% in 2020.
- Bij kopers die naar buiten de eigen gemeente verhuisden, nam de verhuisafstand toe. Was de afstand in 2015 nog gemiddeld 37 km, in 2020 was het 44 km.
- De verhuisafstand is in 2020 sterker toegenomen dan in de afgelopen 6 jaar. Dit is niet volledig toe te schrijven aan corona, omdat deze trend al langer gaande is. De sterke groei in 2020 kan ook een toevalligheid zijn.
Bron: Kadaster
