De huidige handelsvete tussen de VS en China doet Björn Giesbergen denken aan een pokerspel. Valt de volgende stap te voorspellen?
Amerikaanse heffingen op Chinese goederen lijken nu uit te lopen op een heuse handelsoorlog. Eind juli kondigden de Verenigde Staten aan om geen 10 procent, maar 25 procent importtarieven te gaan heffen op 200 miljard dollar aan importen uit China. China dreigde daarop met nieuwe tarieven variërend van 5 tot 25 procent op 60 miljard dollar aan importen uit de VS. Het begint steeds meer op een spel high stakes poker te lijken, waarbij geen van de partijen voor elkaar wil wijken. Want hoe zou een pokerspel er tussen de presidenten Donald Trump en Xi Jinping uit zien? Mocht u niets van poker of het bijbehorende jargon weten, onthoud dan dat het niet altijd de partij is met de beste kaarten of de grootste stack (meeste pokerchips, of geld) die wint. Gaat het er in dit geval om wie de beste kaarten heeft, of wie de beste bluf in huis heeft?
Om het pokerspel tussen Trump en Xi te analyseren, kunnen we de bilaterale importen van beide landen in miljarden Amerikaanse dollars in 2017 als starthoeveelheid aan pokerchips gebruiken. Dat is immers de hoeveelheid handel die beide landen van elkaar maximaal kunnen belasten met importheffingen. De hoeveelheid pokerchips aan het begin van de hand bedraagt zo dus 505 voor de VS. Die van China 130. De VS lijken daarmee de beste positie aan het begin van het pokerspel te hebben, simpelweg doordat de VS bijna vier maal zo veel goederen uit China importeren dan andersom. Daardoor kunnen de Amerikanen meer bilaterale handel met een tarief belasten dan de Chinezen. Maar de Chinezen zetten hun zonnebril en pokerface op.
Als de eerste ronde met kaarten is gedeeld, besluit Trump direct om een bet van 3 te doen (de 3 miljard importheffing op staal en aluminium). Xi twijfelt geen moment, en gaat mee door ook 3 in te zetten. Omdat de kaarten die op tafel worden gedeeld niet hoopgevend zijn voor beide partijen, wordt de rest van de hand ‘uitgecheckt’. De eerste hand levert dus nog geen winnaar op. Vervolgens lijkt Trump te beseffen dat hij wel erg goede kaarten in handen heeft, ondanks China’s call bij het vorige spel. Daarom besluit Trump bij de volgende ronde direct te roepen dat hij 50 chips gaat inzetten, een groot deel van China’s resterende stack van 127. Ingefluisterd door het morrende publiek begint de Amerikaanse president echter met 34. Hij zegt er wel direct bij dat hij bereid is om dit met minimaal 16 chips te verhogen. China maakt daar koelbloedig gebruik van, en gaat mee met de 34 van Trump.
Tot zover zit China vooral in de reageermodus. Of zoals pokeraars zeggen: het is een calling station. Uiteindelijk besluiten beide partijen om toch de 16 in te zetten. De VS dreigen vanuit Las Vegas zelfs om all-in te gaan. Het meest recente nieuws uit Macau is dat China daar 60 tegenover stelt. Maar dat zou te weinig zijn om voldoende chips over te houden om mee te kunnen blijven spelen. Volgens de pokerregels moet China namelijk evenveel of meer inzetten dan de VS. Wat nu?
Het spel dat de VS en China spelen blijkt geen regulier potje poker. De Chinezen hebben namelijk nog een troef in handen. Naast ‘tarifaire’ chips óp tafel zijn er nog voldoende ‘non-tarifaire’ chips onder de tafel, bijvoorbeeld op het vlak van sancties tegen Noord-Korea. Ondertussen is Kim Jong-un zonder chips aan tafel gaan zitten. Hij heeft voor de gezelligheid alvast een nieuw ontwikkelde kernraket meegenomen, en vraagt of hij in ruil daarvoor ook wat chips kan krijgen. Op dat moment komt Jean-Claude Juncker de pokerarena binnen. Hij geeft Trump een pakkerd en stopt daarbij ongezien wat van Trumps chips in zijn achterzak. Xi observeert het tafereel vanachter zijn zonnebril en vraagt zich af: is er meer afgesproken tussen Trump en Juncker dan bilaterale handel alleen?
Hoewel ik erg van het spelletje houd, wordt het voor mij als pokeraar en econoom steeds moeilijker om de patronen van dit spel te analyseren. Er is tot op heden meer gebluft dan daadwerkelijk geld in de vorm van chips ingezet. De grote vraag is wie het meest durft te bluffen zonder zich te veel in de kaarten te laten kijken. Heeft u enig idee? Ik hoop dat beide partijen uiteindelijk tot een deal zullen komen, maar dat zal u niet verbazen. Van een handelsoorlog wordt immers niemand beter.
Bron: Rabobank / RaboResearch, verschenen als opinieartikel in NRC, 10 augustus 2018. Auteur: Björn Giesbergen (macro-econoom en landenanalist RaboResearch Global Economics & Markets)
