Normaal gesproken is dit de beste periode van ’t jaar voor de bloemensector. En voor de plantensector ook. Maar dankzij het coronavirus kan Royal FloraHolland komende week al bijna niks uitkeren aan kwekers. Het is 2 voor 12, zegt ceo Steven van Schilfgaarde. ‘Er is nu actie nodig.’
Kopen mensen geen bloemen meer nu veel werknemers verplicht thuiswerken?
‘Je moet weten dat 85 procent van de bloemen en planten die onze bedrijven kweken, wordt geëxporteerd naar het buitenland. Dat gaat op dit moment bijzonder moeizaam. De grenzen zijn voor een deel gesloten, exporteurs weten niet of ze de bloemen afgezet krijgen. Ook in Nederland is de consumptie op dit moment heel laag. Mensen focussen zich in crisistijd toch meer op primaire levensbehoeften zoals voedsel. Voor onze sector is dat een ramp, want normaal gesproken is dit de beste tijd van het jaar.’
U zegt eigenlijk: dit virus had op geen slechter moment kunnen komen?
‘Dat klopt, al onze kwekerijen zijn nu vol op aan het produceren en zich aan het voorbereiden op het lenteseizoen. Denk aan Moederdag, mensen maken nu de tuin op orde. En we kunnen de productie niet zomaar terugbrengen. Je kunt niet zeggen: Ik zet de belichting iets minder hard zoals de planten langzamer groeien. Zo’n kwekerij is onderhevig aan een zorgvuldig productieproces. Bedenk je dan ook dat er zo’n 150.000 mensen in deze branche werkzaam zijn. Op allerlei niveaus, van medewerkers in de kassen tot aan het transport. We zijn één van de belangrijkste exportsectoren voor Nederland, we hebben 35 procent van de wereldwijde export in handen.’
‘kwekers houden het niet lang uit: weken misschien, geen maanden‘
Met wat voor vragen bellen uw 4.100 lid-ondernemers u?
‘Even vooropgesteld: er is grote onrust bij kwekers. Ze vragen zich af hoe ze hier doorheen moeten komen en zitten met de handen in het haar. Maar ze vragen ook gelijk wat de overheid gaat regelen om hen hier doorheen te helpen. Noodkredieten, zodat ondernemers ruimhartiger kunnen lenen, zijn één ding. Maar wij hopen vooral dat het ministerie van Financiën komt met een noodfonds. Om het verlies van de productie die niet verkocht kunnen worden te compenseren. Als er straks kwekerijen zijn met grote kredieten die ze moeten terugbetalen aan de banken, dan heb je een hele gezonde sector overladen met schuld. Voor ondernemers duurt het jaren voordat ze daar uit zijn.’
Hoe snel moet de overheid handelen, als het aan u ligt?
‘Heel snel. Er is nu actie nodig, want de kwekers houden het niet lang uit. Dat gaat niet om maanden, maar echt om weken. Normaal gesproken draaien we ongeveer 150 miljoen euro aan omzet per week. Die keren we – want we zijn een corporatie – dan dezelfde week op donderdag uit aan ondernemers. Dat hebben we afgelopen donderdag nog gedaan, maar komende donderdag zal er bijna niks uitgekeerd worden. Terwijl op vrijdag de energierekening wel gewoon op de mat ligt. Er zullen voldoende bedrijven zijn die de komende tijd zo in financiële problemen zullen raken. We moeten er alles aan doen om dat te voorkomen.’
‘Blijf planten en bloemen kopen: alle kleine beetjes helpen‘
Wat kunnen Nederlanders doen om de kwekers een beetje te helpen?
‘Blijf planten en bloemen kopen. Die 85 procent die normaal gesproken wordt geëxporteerd wordt dan weliswaar niet opgevangen, maar alle kleine beetjes helpen. Als er vraag is, zullen ook de handelaren en winkels zorgen dat er bloemen en planten beschikbaar zijn. Als daarover wordt geaarzeld, blijven de schappen leeg omdat niemand meer risico’s wil nemen. Als je boodschappen gaat doen, neem een bos bloemen mee. Of laat ze thuisbezorgen. Ook tuincentra zijn voorlopig nog gewoon open. Nu iedereen thuis moet zitten, is dit het perfecte moment om wat aan de tuin te doen. Ik hoop ook dat we de situatie zoals in Italië vermijden, want dan wordt het voor onze sector nog ernstiger.’