Op verzoek van het kabinet gaat het CBS werken aan een Monitor Brede Welvaart. De behoefte aan deze monitor komt voort uit de erkenning dat welvaart meer is dan bbp-groei alleen. Brede welvaart omvat naast bbp-gerelateerde indicatoren dan ook tal van andere aspecten zoals milieu, gezondheid, onderwijs, arbeid, veiligheid, vertrouwen en ongelijkheid. Daarbij gaat het niet alleen om welvaart ‘hier en nu’, maar ook om de gevolgen van ons handelen voor de rest van de wereld en voor die van toekomstige generaties. Waar mogelijk zal de Monitor ook ingaan op de verdeling van de diverse welvaartsaspecten over verschillende bevolkingsgroepen.
Ook de planbureaus, CPB, PBL en SCP, zullen aan de Monitor een bijdrage leveren. Daarnaast zullen zij in het verlengde van de monitor periodiek een Verkenning Brede Welvaart uitbrengen.
Woensdag gehaktdag
Met de Monitor Brede Welvaart worden de aanbevelingen van de tijdelijke commissie Breed Welvaartsbegrip van de Tweede Kamer onder voorzitterschap van Rik Grashoff opgevolgd. De commissie heeft in haar rapport ‘Welvaart in kaart’ immers geconcludeerd dat er behoefte is aan één gezaghebbend instrument om de vele informatie die al voorhanden is over brede welvaart duidelijk, actueel en kernachtig te presenteren.
De Monitor Brede Welvaart zal met ingang van 2018 jaarlijks in het voorjaar verschijnen. Op basis van de Monitor zal het kabinet een reactie geven op de stand van de brede welvaart in Nederland. Deze stand en de reactie van het kabinet hierop zullen vervolgens onderdeel vormen van het verantwoordingsdebat in de Tweede Kamer op de derde woensdag in mei (‘woensdag gehaktdag’). De Monitor Brede Welvaart moet daarmee het instrument worden dat het publieke en politieke debat over brede welvaart faciliteert.
Versnelling statistieken en verbetering presentatie
De basis voor de Monitor Brede Welvaart is de Monitor Duurzaam Nederland, waarvan drie edities zijn verschenen. De indicatoren van deze monitor worden in april nog één keer geactualiseerd. Deze actualisering wordt voorzien van een begeleidend artikel. Daarna wordt de monitor omgevormd tot een Monitor Brede Welvaart, geheel conform de aanbevelingen in het rapport Welvaart in kaart.
Om de Monitor Brede Welvaart jaarlijks in het voorjaar te kunnen uitbrengen, moet het CBS een aantal statistieken eerder in het jaar gaan uitbrengen. Ook moet een aantrekkelijke en toegankelijke presentatiewijze worden ontwikkeld.
Relatie met Sustainable Development Goals (SDG’s)
Ook internationaal speelt er een initiatief op het gebied van brede welvaart, de zogeheten Sustainable Development Goals (SDG’s). Nederland heeft in september 2015 tijdens de VN-top van staatshoofden en regeringsleiders met deze doelstellingen voor 2030 ingestemd. Voor niet alle doelstellingen zijn al statistieken voorhanden; ook hieraan wordt (onder andere) door het CBS gewerkt. Het CBS heeft in december 2016 een rapport uitgebracht waarin de stand van zaken ten aanzien van de reeds beschikbare indicatoren wordt gegeven. Het is de bedoeling om in de Monitor Brede Welvaart standaard een hoofdstuk aan de SDG’s te wijden.
De kapitaalbenadering
De meetsystematiek van de Monitor Brede Welvaart blijft net als in de Monitor Duurzaam Nederland gebaseerd op de internationaal geaccepteerde aanbevelingen voor het meten van duurzame ontwikkeling van de Conference of European Statisticians. Daarbij worden drie dimensies van brede welvaart onderscheiden; welvaart ’hier en nu’, toekomstige welvaart (‘later’) en de impact op andere landen (‘elders’). Voor de ‘later’-dimensie wordt uitgegaan van de kapitaalbenadering: hoe staat het met de ‘voorraden’ die van belang zijn voor de brede welvaart van toekomstige generaties? Onderscheiden hierbij worden fysiek, menselijk, natuurlijk en sociaal kapitaal.
Bron: CBS
