Burgers kunnen nog steeds onder het bestaansminimum terechtkomen doordat de Belastingdienst Toeslagen bij de verrekening van toeslagen de beslagvrije voet niet uit eigen beweging toepast. De sociaal raadslieden hebben hierover een brief gestuurd naar staatssecretaris Van Huffelen van Financiën – Toeslagen en Douane, waarin ze dringend vragen om er alsnog voor te zorgen dat de belastingdienst zich aan de wet houdt. Pieter Omzigt (CDA) en Jasper van Dijk (SP) gaan kamervragen stellen.
De Landelijke Organisatie Sociaal Raadslieden (LOSR), aangesloten bij Sociaal Werk Nederland, ziet nu al maanden dat de Belastingdienst de beslagvrije voet niet toepast waardoor burgers toch onder het bestaansminimum belanden, terwijl de invoering van de Wet vereenvoudiging beslagvrije voet dat juist zou moeten voorkómen.
Andre Moerman, voorzitter van de signaleringscommissie LOSR: “Burgers worden zo nodeloos verder in het moeras van stress en schulden geduwd, met nieuwe schulden tot gevolg. De Wet vereenvoudiging beslagvrije voet, die al in 2017 is aangenomen, moest het bestaansminimum beter beschermen. Afgelopen januari was het dan toch zover. Eindelijk zouden we verlost zijn van het zogenaamde ‘piepsysteem’, waarbij de burger zelf aan de bel moet trekken om beschermd te worden door de beslagvrije voet. Deze wijze waarbij verrekend wordt zonder toepassing van de beslagvrije voet is nu immers in strijd met de wet.”
Wet vereenvoudiging beslagvrije voet
Aanleiding voor de nieuwe wet was dat de beslagvrije voet volgens de oude methode vaak te laag werd vastgesteld. Volgens praktijkonderzoek van de LOSR gebeurde dat zelfs in driekwart van de gevallen. Moerman: “Het aanleveren van de benodigde gegevens om de beslagvrije voet te berekenen was in praktijk voor veel mensen een probleem. Wetenschappelijk onderzoek over schaarste, geldstress en beperkt ‘doenvermogen’ bevestigde dit beeld. Mensen willen wel, maar kúnnen niet.’
Gerechtsdeurwaarders informeren voorafgaand aan het loonbeslag bij de Belastingdienst of de toeslagen worden verrekend. Op deze wijze kan de gerechtsdeurwaarder bij de vaststelling van de beslagvrije voet rekening houden met toeslagen die al verrekend worden. Het is de raadslieden niet duidelijk hoe de Belastingdienst op deze verzoeken reageert. Wordt ook een ‘gewone’ verrekening vanwege de standaardbetalingsregeling doorgegeven of alleen een dwangverrekening? Ook in dat laatste geval komen mensen fors onder het bestaansminimum terecht.
Proactief beslagvrije voet toepassen
De sociaal raadslieden willen dat Van Huffelen ervoor zorgt dat de Belastingdienst de wet uitvoert en bij verrekening van toeslagen de beslagvrije voet altijd proactief toepast. Zolang dit mis gaat vragen de raadslieden om toepassing van de beslagvrije voet en een verzoek om een persoonlijke betalingsregeling altijd volledig met terugwerkende kracht toe te passen.
Ook moeten burgers beter geïnformeerd worden over de beslagvrije voet en de persoonlijke betalingsregeling, en moet de Belastingtelefoon beter worden geïnstrueerd.
Vertrouwen in de overheid herstellen?
Alleen dan wordt enigszins recht gedaan aan de achterliggende gedachte van de Wet vereenvoudiging beslagvrije voet: bescherming van het bestaansminimum en rekening houden met het beperkte doenvermogen van mensen. André Moerman, voorzitter van de signaleringscommissie LOSR, kaartte ook de ‘boodschappenaffaire/Wijdemeren‘ aan. De LOSR blijft signalen oppakken en agenderen om misstanden rond bestaanszekerheid en wetgeving te voorkomen.
Ook de Nationale ombudsman gaat er bij de staatssecretaris van Financiën op aandringen om het beleid van de Belastingdienst op korte termijn aan te passen. Zie ook de berichtgeving NOS en Nu.nl
Bron: Sociaalwerk Nederland
