Het Noorden van ons land staat klaar voor de realisatie van de waterstof-economie. Want daar komen gastechnologie en groene energie samen én begint ons fijnmazige aardgasnetwerk. Met waterstof als opslag- en transportmiddel van groene energie kan de energietransitie een stuk goedkoper en soepeler verlopen.
Ze noemen hem de ‘waterstof-professor’: Ad van Wijk, verbonden aan de TU Delft als specialist in energietechnologie en dan waterstof in het bijzonder. Voor de Noordelijke Innovation Board (NIB) schreef hij een waterstof roadmap voor Noord-Nederland. Onlangs hield hij een gloedvol betoog voor de regio Noord van Bouwend Nederland over de kansen die waterstof biedt in de energietransitie.
Elektrolyse
Even terug naar de schoolbanken: waterstof (H2) ontstaat als je stroom door water leidt. En dan liefst groene stroom van zon- en windparken die soms hun te veel opgewekte stroom laten wegvloeien of soms juist te weinig aan het netwerk leveren. Grofweg 80 procent van deze groene stroom kan als waterstofgas bewaard blijven en zonder verlies getransporteerd worden. Als dit waterstofgas weer wordt gebruikt om er elektriciteit mee op te wekken, dan resteert uiteindelijk de helft van de oorspronkelijke groene stroom. Een bescheiden rendement, maar als je naar de systeemkosten kijkt, is het vele malen economischer dan opslag van stroom in accu’s.
Leidingnetwerk
Van Wijk kijkt vooral naar de waterstof in gasvorm, want: “We beschikken vanuit Groningen over een hoogwaardig aardgasnetwerk dat eenvoudig is aan te passen aan waterstof en we hebben de kennis van de Gasunie.” In de Eemshaven wordt bovendien elektriciteit geproduceerd en komt groene stroom uit de Noordzee, Noorwegen en Denemarken aan land. “Als nu een deel van de elektriciteit in de Eemshaven wordt omgevormd naar waterstof kan het via dat pijpleidingennetwerk naar Nederlandse en Europese chemieparken worden vervoerd.”
Toepassing in bouw
In de bouw kan waterstof hoge temperatuur warmte leveren voor bijvoorbeeld de asfalt- en baksteenproductie. “Diverse asfaltcentrales en baksteenfabrikanten hebben belangstelling omdat ze in de energietransitie van het gas af moeten.” Als lage temperatuur toepassing kan waterstof na kleine aanpassingen in een woning op eenzelfde manier als aardgas worden gebruikt. En natuurlijk in het bouwverkeer, maar bijvoorbeeld ook bij zware bouwmachines. Een brandstofcel op waterstof voorziet elektrische motoren langdurig van stroom.
Per gebied
Van Wijk zou de waterstof-victorie graag in bijvoorbeeld Emmen of Veendam laten beginnen. “Beide plaatsen hebben een gasverleden. In dunner bevolkte gebieden met gemengd wonen en industrie vind je bovendien eerder de optimale mix van maatregelen. Dat is praktischer en goedkoper dan een uitrol per gebruikssector zoals het Klimaatakkoord wenst. Je kunt in oude woningen beter waterstof stoken in een waterstof cv-ketel samen met goede isolatie van je huis, dan warmtepompen toepassen die heel veel meer isolatie vragen en waar bovendien het elektriciteitsnet moet worden verzwaard.”
Bron: Bouwend Nederland
