Alleen door betere preventie kan de stijgende schuldenproblematiek een halt worden toegeroepen. De overheid heeft de afgelopen jaren honderden miljoenen extra uitgegeven aan schuldhulpverlening en kredietverstrekkers hebben hun verstrekkingsnormen fors aangescherpt. Het probleem moet echter ook bij de bron worden aangepakt. Om problematische schulden bij huishoudens te voorkomen is aanvullende schuldregistratie van groot belang.
Hiervoor pleit BKR in het rapport “Armoede in Nederland. Van schuldhulpverlening naar schuldpreventie” dat is aangeboden aan de leden van de Kamercommissie Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Komende donderdag debatteert de commissie over armoede in Nederland en schuldhulpverlening.
Problematische schulden nemen toe
Het rapport, dat is opgesteld aan de hand van onderzoeken van onder meer het ministerie van Sociale Zaken, schetst een verontrustend beeld van de schuldenproblematiek in Nederland: vorig jaar hadden 1,9 miljoen huishoudens (een kwart van alle huishoudens) een betalingsachterstand, waarvan er bij 711.000 sprake was van problematische schulden. De omvang van de schuldenproblematiek is daarmee veel groter dan het aantal negatieve registraties bij BKR. De doelstelling van de overheid om het aantal huishoudens met problematische schulden dit jaar te halveren ten opzichte van 2007 wordt niet gehaald. De problematiek neemt juist toe. Driekwart van de gemeenten had vorig jaar te maken met een stijging van aanmeldingen voor schuldhulpverlening. Verbetering van de koopkracht is waarschijnlijk nog niet in zicht, gelet op de economische omstandigheden en de aangekondigde bezuinigingen.
Inzicht in betalingsachterstanden
Schuldhulpverlening is van groot belang, maar om de schuldenproblematiek echt terug te dringen moet er meer aandacht komen voor preventie, vindt BKR. Ondanks het feit dat kredietverstrekkers er alles aan doen om op een verantwoorde wijze krediet te verstrekken, onder meer door invoering van een uniforme krediettoets, beschikken niet alle kredietverstrekkers over volledige informatie om in alle gevallen huishoudens met betaalproblemen tijdig te identificeren. Daardoor komt het nog steeds voor dat huishoudens met problematische schulden (onbedoeld) extra geld kunnen lenen.
BKR is daarom voorstander van het wettelijk vastleggen van het Landelijk Informatiesysteem Schulden (LIS). Dit is een privaat initiatief voor de registratie van serieuze betalingsachterstanden bij huur-, energie- en sociale dienstschulden. De deelnemers1) aan het LIS initiatief zijn daardoor in staat om, op basis van feitelijke informatie, een verdere stapeling van schulden en achterstanden te voorkomen.
1) Initiatiefnemers van LIS zijn Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG), Nederlandse Vereniging van Banken (NVB), gemeente Tilburg, Leger des Heils, Thuiswinkel.org, Nederlandse Vereniging voor Volkskrediet (NVVK), Aedes, EnergieNed, Nederlandse Vereniging voor Marktwerking in Energie (VME) en Vereniging van Financieringsondernemingen in Nederland (VFN).
Bron: BKR
