Ik krijg geen contact meer met mijn bewindvoerder, wat nu? Mijn schulden zijn sinds ik onder bewind sta alleen maar hoger geworden. Ik krijg weer brieven van deurwaarders binnen, terwijl deze naar mijn bewindvoerder moeten. Ik krijg geen leefgeld meer, hoe kan dit? Mijn schoenen zijn kapot, maar ik krijg geen geld om deze te kopen.
Zo maar een reeks van vragen en opmerkingen van mensen die onder bewind staan en zich zorgen maken of hun bewindvoerder zijn werk wel doet.
Bewindvoering
Als men zelf zijn financiële belangen niet meer goed kan behartigen, dan kan men onder bewind worden gesteld. De kantonrechter beslist hierover. Deze benoemt dan de bewindvoerder. De kantonrechter dient ook het toezicht te houden op het functioneren van de bewindvoerder. De bewindvoerder heeft als taak om de situatie van een schuldenaar te stabiliseren en het betalen van de basisvoorzieningen. Deze kan daarna besluiten om iemand door te sturen naar schuldhulp om zo een oplossing te creëren voor de schuldenlast.
Wetswijziging
Door diverse incidenten bij enkele grote bewindvoerderskantoren is besloten de wet met betrekking tot bewindvoering, curatele en mentorschap te wijzigen. Met ingang van 1 april 2014 dienen curatoren, bewindvoerders en mentoren die drie of meer personen onder zich hebben aan een aantal kwaliteitseisen te voldoen. Deze eisen hebben betrekking op de opleiding, bedrijfsvoering en integriteit. Eén en ander moet jaarlijks door een accountant worden gecontroleerd. Met deze wijzigingen en het ontslag van een aantal bewindvoerders moet worden voorkomen dat bewindvoerders opnieuw in de mist gaan. Ook is toegevoegd dat alle mensen die ‘problematische schulden hebben’ onder bewind kunnen worden gesteld.
Zwarte lijst
Hoe kan het dan toch dat er begin dit jaar een uitgebreid artikel in het Algemeen Dagblad staat over foute bewindvoerders en dat zij op een zwarte lijst moeten komen? Blijkbaar is de wetswijziging niet zaligmakend. Zo wordt geklaagd dat de rechter maar beperkt toezicht heeft op de administratie van de bewindvoerder, dat onder bewindgestelden zelf regelmatig de rekening en verantwoording goedkeuren en hun instemming voldoende is. Daarnaast zou het toezicht van de rechter maar een momentopname zijn. Als een bewindvoerder één en ander weer op tijd rechttrekt dan heeft niemand er weet van dat deze de kantjes er van af heeft gelopen. Diverse partijen pleiten daarom voor een zwarte lijst voor bewindvoerders. Een aantal gemeentes hebben zelfs besloten om niet meer in zee te gaan met commerciële bewindvoerders en hebben de samenwerking beëindigd. Zij vinden dat door het verdienmodel de bewindvoerders er geen baat bij hebben dat hun cliënten weer hun eigen financiën beheren.
Kamervragen
Dat bovengenoemd artikel onmiddellijk impact had, bleek wel uit het gegeven dat er acuut kamervragen over werden gesteld. Twee leden stelden diverse vragen waaronder of de genoemde kwaliteitseisen die in 2014 zijn gesteld wel effect hebben. Uit de antwoorden van de minister kwam naar voren dat de invoering van de kwaliteitseisen nog wordt geëvalueerd en de resultaten deze zomer worden verwacht. De Raad voor Rechtspraak heeft aangegeven dat door de rechtbanken alle ervaringen met bewindvoerders worden bijgehouden en dat ze proberen twee keer per jaar evaluatiegesprekken met hen te voeren. Ook voert de rechtbank altijd een basiscontrole uit op de rekening en verantwoording. Verder wordt aangegeven dat de minister bang is dat een zwarte lijst voor bewindvoerders verkeerd kan uitpakken. Personen die het op bepaalde punten niet eens zijn met hun bewindvoerder kunnen ervoor zorgen dat een bewindvoerder op een zwarte lijst wordt gezet. Dit wil niet meteen zeggen dat zij ook werkelijk slecht functioneren.
Eigen schuld?
Het is opvallend te noemen dat naar aanleiding van diverse incidenten besloten is tot een wetswijziging, maar er nog steeds sprake is van misstanden bij bewindvoerders. Is dit echter wel zo gek te noemen? En kan men het de bewindvoerders wel kwalijk nemen?
Door een toenemende druk op deze groep, door aanpassing van de wet en het aanscherpen van de Wsnp, zou het haast onmogelijk lijken om geen fouten te kunnen maken. Maar is het niet gewoon de doelgroep die, vooral nu er zoveel schuldenaren zijn, ontzettend in de aandacht staat en dat iedere fout onder een vergrootglas wordt gelegd? En heeft social media daar ook niet een aandeel in? Als iemand problemen heeft met een bewindvoerder en dit op social media zet volgen er vaak meer. Maar is dit wel terecht? Met maar 17 uur die per klant wordt vergoed is het voor bewindvoerders soms ook een zware taak om alles op poten te krijgen en te houden. Wij, als Janssen & Janssen, proberen ons ook te verdiepen in hun werkwijze, en wellicht is hier ook een taak voor de overheid weggelegd. De meeste mensen weten namelijk niet wat ze van een bewindvoerder moeten verwachten en de verwachting die bij velen heerst is dat zij alle problemen wel oplossen. Om op deze problematiek in te spelen is dan ook besloten om vanuit Janssen & Janssen te starten met een bewindvoerderskantoor genaamd Exquis. Zo kunnen wij inspelen op de vraag naar goede bewindvoerders en zelf bijdragen aan een stukje schuldenvrije maatschappij, maar ook proberen een stukje transparantie te creëren tussen deze verschillende partijen.
Bron: Janssen & Janssen Kenniscentrum
