In 2022 groeide opnieuw het aantal bedrijven in Nederland. Van bijna 2,2 miljoen bedrijven op 1 januari 2022 naar ruim 2,3 miljoen bedrijven op 31 december. Dat is een groei van 5,7% procent. Het overgrote deel van deze groei komt op het conto van zzp’ers. Dat blijkt uit het Jaaroverzicht van de KVK Bedrijvendynamiek.
Zzp’ers
Van de werkzame beroepsbevolking was op 1 januari 2023 17% zelfstandig ondernemer zonder personeel (bron: CBS). Tien jaar eerder was dat nog 10%. De werkzame beroepsbevolking is het afgelopen decennium toegenomen met 14%. Het aantal zzp’ers nam in die periode toe met 84% tot meer dan 1,6 miljoen. Van alle ondernemingen was in 2013 59% te typeren als een zzp’er. Op dit moment is dat 70% van alle ondernemingen.
Concentratie
Waar in 2021 het aantal ondernemers overal flink groeide zien we nu dat het aantal ondernemers in de Randstad veel sterker groeit dan in Zeeland, Limburg en de Noordelijke provincies. In die provincies neemt de groei af. De meeste ondernemers vinden we terug in Zuid-Holland, hier zijn op 1 januari 2023 ruim 443 duizend ondernemers woonachtig. We vinden in deze provincie ook de grootste groei (6,2%), gevolgd door Flevoland met 5,3%. De provincies Drenthe, Zeeland en Groningen kennen de kleinste groei met respectievelijk 2,5%, 2,8% en 2,9%. Afgezet tegen het aantal inwoners is Noord-Holland koploper qua aantal geregistreerde ondernemers. Daar vinden we ruim 419 duizend ondernemers, dat komt neer op 142 ondernemers per 1000 inwoners. Zuid-Holland telt 117 ondernemers per 1000 inwoners.
Herkomst
KVK registreert geen nationaliteit van ondernemers die zich inschrijven. Het geboorteland is wel bekend. Hierdoor kunnen we zien dat het aantal ondernemers dat in een ander land dan Nederland geboren is, toeneemt. Het relatieve aandeel van ondernemers met een geboorteplaats buiten Nederland, groeide de afgelopen tien jaar van 13% in 2013 tot 18% in 2023. De grootste groep ondernemers die buiten Nederland is geboren, is afkomstig uit Polen, gevolgd door ondernemers uit Turkije en Suriname. De groei van het aantal ondernemers die niet in Nederland geboren zijn komt uit Polen, Turkije en Bulgarije. “De toename van ondernemers uit Polen en Bulgarije kan mogelijk worden verklaard door de personeelskrapte in de bouw waar al jaren veel Oost-Europese ondernemers in werkzaam zijn. Zij werken ook veelal als zzp’er wat een deel van de gestegen aantallen ondernemers zonder personeel kan verklaren.”, aldus prof. dr. Josette Dijkhuizen (Bijzonder Hoogleraar ‘duurzame inzetbaarheid van ondernemers’ bij Tilburg University).
De grootste groei van het aantal bedrijven van ondernemers die niet in Nederland zijn geboren deed zich voor onder ondernemers uit deze drie landen. In de lijst zien we ook Oekraïne terug en de voormalige USSR waar Oekraïne tot 24 augustus 1991 toe behoorde. Zo zien we ondernemers vanaf 32 jaar terug in de lijst ‘Geboren in USSR’, ondernemers tot en met 31 zijn geregistreerd als geboren in Oekraïne. Beide landen laten in het overzicht van starters een stijging zien van ruim 218% (Oekraïne) en bijna 44% (voormalige USSR). Vooral jonge Oekraïners zien blijkbaar brood in het ondernemerschap. “Uiteraard zien we een stijging van ondernemers uit deze landen gezien de oorlog die er nog altijd heerst en de mensen die naar ons land komen. Sinds de revolutie in Oekraïne acht jaar geleden is zelfstandig ondernemerschap erg toegenomen, vooral in de ICT-sector. Van hen zijn er veel naar Nederland gekomen en zij kunnen het werk hier mogelijk voortzetten.” aldus Dijkhuizen.
Voor ondernemers uit Oekraïne die in Nederland als zelfstandige aan de slag willen gelden de nodige voorwaarden, zoals het hebben van een verblijfsvergunning als zelfstandige of een opdrachtgever met tewerkstellingsvergunning.
Man versus vrouw
De vertegenwoordiging van vrouwen onder ondernemers is de afgelopen jaren vrijwel stabiel op ongeveer 35%. Grofweg is er op elke twee ondernemende mannen één vrouw met een eigen bedrijf. Terugkijkend op de afgelopen tien jaar zien we wel een kleine verschuiving. In 2013 was 33,7% van de ondernemers vrouw, inmiddels is dat opgelopen tot 37,3%. “Er is niet alleen een verschil in aantallen, maar ook in de sectoren waar mannelijke en vrouwelijke ondernemers actief zijn. Waar bijvoorbeeld de sectoren bouw, logistiek en ICT en media worden overheerst door mannelijke ondernemers is dat omgekeerd bij persoonlijke dienstverlening, gezondheid en cultuur, sport en recreatie” aldus Dijkhuizen.
Bedrijvendynamiek
Het jaaroverzicht van de KVK Bedrijvendynamiek geeft inzicht in het aantal bedrijven in Nederland op 1 januari 2023 en de ontwikkeling van het aantal starters, stoppers en faillietverklaringen over geheel 2022. Deze gegevens zijn uitgesplitst naar segmenten, sectoren en provincies. In het jaaroverzicht zijn ook extra hoofdstukken opgenomen over de ondernemers- en startersprofielen (geslacht, leeftijd en geboorteland).
Bron: KVK