Kapitaalbuffers helpen banken om financiële schokken op te vangen. Banken hebben daarom sinds de kredietcrises uit volle overtuiging gewerkt aan het verhogen van hun buffers zoals afgesproken in het internationale Bazel 3 akkoord uit 2009. De hogere buffers van banken hebben er mede voor gezorgd dat banken tijdens de coronacrisis hun rol in de economie konden blijven spelen door kredietverlening aan bedrijven en consumenten op peil te houden.
Tegelijkertijd zorgen hogere buffers bij banken ook voor maatschappelijke kosten omdat toenemende financieringskosten kunnen leiden tot hogere rentetarieven voor klanten, zo werd recent nog bevestigd in een studie van het Centraal Planbureau. Het is daarom aan beleidsmakers en politici om die maatschappelijke kosten bij de nieuwe voorstelen over kapitaalseisen goed mee te nemen in hun besluitvorming.
Dit najaar wordt naar verwachting het internationale akkoord “Basel III: Finalising post-crisis reforms” (ook bekend als Bazel IV) omgezet in een Europees wetsvoorstel. In dit akkoord wordt het principe dat de hoogte van de buffer wordt berekend aan de hand van het risico dat de bank loopt, voor een belangrijk deel losgelaten. Hierdoor moeten banken voor producten met een relatief laag risico, zoals Nederlandse hypotheken of leningen aan boeren met grond als onderpand, meer kapitaal aanhouden met als gevolg dat de maatschappelijke kosten onnodig kunnen stijgen. Doordat er een internationale mal op de specifieke situatie in Nederland wordt gepast kan de onwenselijke situatie ontstaan dat het risico op wanbetaling voor een Nederlandse hypotheek voor de berekening van de kapitaalseisen gelijk wordt gesteld aan het risico op wanbetaling van een hypotheek in een land met een minder goed ontwikkeld juridisch raamwerk dan het Nederlandse.
Het is van het grootste belang om bij het omzetten van de Bazel IV standaarden naar Europese en Nederlandse wetgeving rekening te houden met de specifieke Europese context, de gevolgen voor klanten van banken in Nederland en de marktverhoudingen.
Lees hier ons position paper waarin wij aangeven wat de verwachte gevolgen zijn van Bazel IV op de bancaire kredietverlening en dus voor onze klanten en waarin we concrete voorstellen om doen ongewenste effecten te beperken.