- China verlegt focus naar hightech en aandacht voor klimaat
- Slechtere financieringsvoorwaarden voor ‘oude industrie’
- Toenemende concurrentie nieuwe Chinese spelers voor Nederlandse exporteurs
Na de publicatie van China’s 14e vijfjarenplan eerder dit jaar zullen toeleveranciers aan diverse Chinese bedrijfstakken in de toekomst met een groter risico op wanbetalingen te maken krijgen. Dit blijkt uit een interne analyse door kredietverzekeraar Atradius. Ondernemingen met verouderde technologieën en uit sectoren met overcapaciteit, waaronder traditionele industrieën zoals staal, metaalverwerking, scheepsbouw, chemie en delen van de elektrische industrie, zullen voortaan waarschijnlijk buiten het blikveld van de Chinese regering vallen en met grotere liquiditeitsproblemen worden geconfronteerd.
Als gevolg daarvan zal de kans op wanbetaling bij afnemers in deze sectoren toenemen. Anderzijds worden sterkere groei-impulsen verwacht van bedrijven op het gebied van kunstmatige intelligentie, computertechnologie, milieutechnologie, hernieuwbare energiebronnen en infrastructuur. Maar ook hier zijn er onzekerheden: veel van deze bedrijven hebben in dit stadium enorme hoeveelheden kapitaal nodig. Indien zij er niet in slagen winstgevend te worden, dan lopen toeleveranciers ook hier het risico dat zij niet worden betaald.
“Het politieke en economische klimaat zal blijven verslechteren voor Chinese sectoren van de oude economie, zoals staal, metaalverwerking, scheepsbouw, chemie en delen van de elektrische industrie. Veel van deze bedrijven hebben al geruime tijd een zware schuldenlast. Nederlandse exporteurs moeten hier rekening houden met toenemende betalingsrisico’s”, vat Edwin Kuhlman, hoofd Acceptatie Atradius Nederland, de ontwikkeling samen.
Traditionele sectoren: liquiditeit wordt knelpunt zonder overheidssteun
Met zijn nieuwste strategie streeft China waarschijnlijk zijn doel na om in hightechsectoren minder afhankelijk te worden van westerse economieën en zijn eigen competenties op te bouwen op gebieden als computerchips, hernieuwbare energiebronnen en milieubescherming. Ook de onlangs aangekondigde klimaatprojecten spelen een belangrijke rol. De regering van China streeft ernaar uiterlijk in 2060 CO2 neutraal te zijn. Ook om deze reden zal China zich waarschijnlijk geleidelijk terugtrekken uit de traditionele industriële sectoren en bedrijven met grondstofintensieve en vervuilende industriële installaties in de staal-, metaal- en machinebouwindustrie, alsmede basischemicaliën, steeds meer aan de risico’s van de markt overlaten. Voor bedrijven in deze sectoren betekent dit dat zij hun activiteiten zullen moeten voortzetten onder veel moeilijkere omstandigheden dan in voorgaande jaren, mede omdat hun financieringsvoorwaarden verslechteren. Leveranciers en dienstverleners aan deze bedrijven zullen dus waarschijnlijk te maken krijgen met meer betalingsachterstanden en wanbetalingen.
Nog steeds goede exportmogelijkheden voor machines en auto’s
Het gewijzigde economische beleid van China zal ook gevolgen hebben voor de exportactiviteiten van Nederland. De grootste exportsector naar China, de machinebouwindustrie, zou aanvankelijk nog op vele gebieden van de Chinese plannen moeten profiteren en een aanhoudend grote vraag moeten ondervinden. In de machinebouw is er momenteel veel vraag naar milieutechnologieën zoals filtersystemen. “Door de toenemende eigen ontwikkeling van dergelijke producten door Chinese fabrikanten neemt de concurrentiedruk echter toe”, relativeert Kuhlman. Bovendien is er vaak sprake van grote vertragingen bij de betaling, die in sommige gevallen zelfs oploopt tot jaren, als gevolg van de vaak jarenlange duur van projecten en de zeer genereuze betalingsvoorwaarden van overheidsopdrachtgevers. Goede mogelijkheden blijven er ook voor toeleveranciers aan de auto-industrie, die zowel rechtstreeks aan China levert als indirect, via Duitsland. Dankzij de stabiele vraag van Chinese consumenten en de sterke verkoop van transportvoertuigen zijn de afzetmogelijkheden hier ook in het lopende jaar goed. Wel moet ook hier rekening gehouden worden met late betalingen, tot soms wel een jaar na factuurdatum, en meer concurrentie door het toetreden van nieuwe Chinese spelers op de markt.
Bbp-groei van circa 8,4 procent verwacht
Dankzij stabiele groeipercentages en een matige overheidsschuld zal China de investeringen die nodig zijn voor de verdere structurele transformatie van zijn economie zonder grote moeilijkheden kunnen financieren. Terwijl de economie zelfs in het pandemiejaar 2020 nog met 2,3 procent groeide, verwachten de economen van Atradius momenteel dat het bbp in het lopende jaar met ongeveer 8,4 procent zal stijgen. Als China de Covid-19-besmettingen even doeltreffend blijft beperken als tot nu toe, zouden ook de toeristische, amusements- en horecasectoren, die zwaar werden getroffen door de lockdown, zich moeten herstellen.
In alle sectoren moeten exporteurs letten op de relatief hoge schuldniveaus van veel kleine en middelgrote, maar in toenemende mate ook grotere, Chinese bedrijven. Dit brengt bedrijven steeds meer in de problemen: zo is het volume aan bedrijfsobligaties met betalingsachterstand van Chinese bedrijven in 2020 verdrievoudigd ten opzichte van 2019. Lenen wordt moeilijker. Dit leidt er in toenemende mate toe dat ondernemingen moeten lenen bij zogeheten schaduwbanken, die buiten het reguliere banksysteem opereren, vaak tegen veel hogere rentetarieven. Dit heeft op zijn beurt gevolgen voor hun winstgevendheid en brengt hogere risico’s op betalingsachterstanden en wanbetalingen met zich mee.
Bron: Atradius
