De afzet van het Nederlandse bedrijfsleven daalt in 2009 met 4,75%. Dit komt vooral door een sterke daling van de export. Hierbij neemt de afzet van het MKB met 4,25% minder af dan in het grootbedrijf (5,0%). De sectorale verschillen zijn groot. Sterke afzetdalingen zullen vooral voorkomen in de exportgerichte sectoren als de metaal- en de chemische industrie. Door de afzetdalingen zal ook de werkgelegenheid flink afnemen. Dit blijkt uit prognoses van onderzoeksbureau EIM.
Afzetdaling dit jaar in het MKB beperkter dan in het grootbedrijf
De totale afzetdaling van het Nederlandse bedrijfsleven komt in 2009 uit op 4,75%. Doordat het grootbedrijf sterker op de export is georienteerd dan het MKB, is de afzetdaling van het grootbedrijf met 5,0% duidelijk groter dan de afzetdaling in het MKB. Het MKB is sterker op de consumptieve afzet gericht dan het grootbedrijf. In 2010 zal echter het grootbedrijf zich gunstiger ontwikkelen dan het MKB, dan wordt een beperkt herstel van de export verwacht. De consumptieve bestedingen zullen daarentegen tegenvallen door een sterk oplopende werkloosheid in 2010. Het MKB zal hier relatief het meest last van hebben.
Grote afzetverschillen tussen sectoren
De exportgerichte sectoren worden met sterke afzetdalingen geconfronteerd. Vooral de afzet van de metaalindustrie en de chemische industrie springt er in negatieve zin met minus 10% er sterk uit. Binnen de industrie neemt de afzet van de voeding- en genotmiddelenindustrie slechts in beperkte mate af. De afzet van voedingsmiddelen blijkt redelijk stabiel. Ook de afzet van de groothandel neemt sterk af en dan vooral de wederuitvoer (producten uit vooral Azië die in de rest van Europa worden afgezet).
De transportsector vervoert deze producten waardoor ook deze sector een sterke afzetdaling laat zien. De afzet van de bouw neemt met circa 5% af in 2009. Vooral nieuwbouw van kantoren en huizen is fors lager. De GWW-sector (wegen en waterbouw) wordt nauwelijks getroffen doordat de stroom overheidsopdrachten gestaag doorgaat.
De horecasector wordt sterk getroffen door een sterke afname van de zakelijke bestedingen. Op horecabestedingen is makkelijk te bezuinigen. De afzet van de detailhandel zal dit jaar relatief beperkt afnemen doordat de koopkracht van veel consumenten in 2009 nog toeneemt door de afgenomen inflatie.
Binnen de zakelijke dienstverlening zijn de verschillen groot. Zo neemt de afzet van uitzendbureaus in 2009 sterk af (minus 25%), maar ook marketingbureaus en architectenbureau laten forse afzetdalingen zien. In andere delen van de zakelijke dienstverlening, is de afzetdaling nog relatief beperkt.
Sterke daling werkgelegenheid
De afzetdaling betekent dat in 2009 het aantal banen met 94.000 afneemt. Hiervan gaan er 65.000 verloren in het MKB en 29.000 in het grootbedrijf. In 2010 gaan er 300.000 banen verloren. Hiervan gaan 170.000 verloren in het MKB en 135.000 in het grootbedrijf.
Pas na enige tijd dat de productie is gedaald, zullen bedrijven hun personeelsomvang kunnen aanpassen. Daardoor wordt de grootste daling van de werkgelegenheid pas in de tweede helft van 2009 en in de loop van 2010 gerealiseerd. Door de oplopende werkloosheid zal dit in 2009 en 2010 steeds vaker een motief zijn om als zelfstandige te beginnen. Per saldo zal in 2010 hierdoor aantal zelfstandigen zelfs weer iets toenemen.
Bron: APS
