Op 1 januari 2017 wijzigen de leennormen voor hypotheekverstrekking. De maximale hypotheek ten opzichte van de waarde van de woning wordt verlaagd. De overheid verlaagt dit maximum omdat de hypotheekschuld ten opzichte van de waarde van de woning in Nederland hoog is en huizenbezitters kwetsbaar maakt. Op advies van het Nibud verandert ook de maximale hypotheek ten opzichte van het inkomen van consumenten. De minister heeft dit op 26 oktober 2016 bekend gemaakt.
Het moment waarop getoetst wordt of de hypotheek verantwoord kan worden verstrekt, is deze zomer gewijzigd door de invoering van de Europese hypotheekrichtlijn: de Mortgage Credit Directive. Hierover heeft minister Blok op 13 december 2016 een Kamerbrief gestuurd.
Bindend aanbod biedt zekerheid voor verantwoorde hypotheek
Door de nieuwe regels zijn hypotheekaanbieders sinds 14 juli 2016 verplicht een bindend hypotheekaanbod te verstrekken. Hierdoor krijgen hypotheekklanten meer zekerheid dat de hypotheekaanbieder de hypotheek verstrekt. De hypotheekaanbieder is hier immers aan ‘gebonden’. Omdat aanbieders verplicht zijn een verantwoord krediet te verstrekken moet dat hypotheekaanbod getoetst zijn aan de leennormen die gelden. Voorheen werd er getoetst op het moment van de voorlopige offerte.
Overgangstermijn
De AFM heeft met de hypotheekaanbieders gesproken over de toets bij verantwoorde kredietverlening. Het is belangrijk dat aanbieders en adviseurs tijdig rekening houden met wijzigingen in de leennormen. Omdat het toetsen bij bindend aanbod bij de huidige toetswijze van hypotheekaanbieders kan leiden tot problemen met consumenten, heeft de AFM aangegeven rekening te houden met een overgangstermijn. Aanvragers die na 1 januari 2017 een definitief aanbod krijgen maar voor 31 december 2016 een offerte hebben gevraagd kunnen door de hypotheekaanbieder getoetst worden met de leennormen uit 2016. Deze overgangstermijn geldt tot 1 februari 2017. Als de nieuwe toetswijze in individuele gevallen bij consumenten tot financiële problemen leidt dan kunnen hypotheekaanbieders onder voorwaarden gemotiveerd een uitzondering toestaan op de leennormen. Dit kan alleen als het verantwoord is om dat krediet te verlenen.
De AFM en verantwoord krediet
De AFM is al langere tijd actief om de risico’s op de hypotheekmarkt te verlagen voor consumenten met problematische hypotheken. Met de kredietnormen wordt voorkomen dat klanten onverantwoorde hypothecaire kredieten afsluiten. Vooral klanten die een maximale hypotheek afsluiten kunnen kwetsbaar zijn. Het is in hun belang om de adequate en actuele normen toe te passen bij de hypotheekverstrekking.
Bron: AFM