De Autoriteit Consument & Markt (ACM) ziet een toename van het aantal fusies dat verdiepend vervolgonderzoek nodig heeft omdat er een risico is dat de fusie leidt tot negatieve effecten. Op dit moment doet de ACM verschillende uitgebreidere fusie-onderzoeken, onder meer in de zorgsector. Verder signaleert de toezichthouder dat het aantal bedrijven dat fusieplannen bij haar meldt weer aantrekt na een dip in 2020. Deze dip is waarschijnlijk het gevolg geweest van de coronacrisis. Het aantal fusiemeldingen is in het eerste halfjaar van 2021 al bijna gelijk aan het totale aantal meldingen in 2020. Fusies die aan bepaalde omzetdrempels voldoen moeten vooraf ter goedkeuring bij de ACM worden gemeld. Bedrijven krijgen geen goedkeuring als de fusie naar verwachting leidt tot prijsverhogingen, lagere kwaliteit of verminderde innovatie als gevolg van marktmacht.
Martijn Snoep, voorzitter van de ACM: “Voorkomen is beter dan genezen. De ervaring leert dat het tijdrovend, kostbaar en moeilijk is om marktmacht van bedrijven te beteugelen als die macht eenmaal is gecreëerd. We kijken dan ook zorgvuldig naar alle meldingen die bij ons binnenkomen. Uitgebreid onderzoek naar risicovolle fusies is belangrijk om mensen en bedrijven te beschermen tegen marktmacht. Zo nodig kunnen we zo vooraf ingrijpen door de fuserende partijen te dwingen bedrijfsonderdelen te verkopen of de fusie uiteindelijk te verbieden.”
Voortgang werkzaamheden 2021
Begin dit jaar maakte de ACM de focus in haar toezicht in 2021 bekend. Naast de digitale economie en de energietransitie kondigde zij aan extra aandacht te hebben voor de effecten van corona op de economie.
Digitale economie
De ACM ziet dat de digitale markten niet altijd goed werken voor mensen en bedrijven. Daarom is zij het afgelopen halfjaar diverse keren opgetreden tegen bedrijven die online misleiden. Zo heeft de ACM onder meer bedrijven die nepreviews, nepvolgers en neplikes aanbieden aangesproken en heeft zij klantbestanden van bedrijven gevorderd die dit voor andere bedrijven regelen. Op basis hiervan zal de ACM het komende halfjaar verder handhaven. Naast handhavingsacties heeft de ACM in samenwerking met universiteiten verschillende onderzoeken gedaan naar de vraag of informatie voor consumenten op websites van bedrijven wel begrijpelijk is. Zo is onder meer gekeken naar de lay-out van de websites en naar teksten. Dit levert belangrijke inzichten op voor het toezicht op de transparantieverplichtingen voor bedrijven. De ACM gaat in het komende halfjaar samenwerken met bedrijven om dit onderzoek verder te verdiepen.
Eerder dit jaar onderzocht de ACM ook de ontwikkelingen bij de uitrol van glasvezel, waarbij ze hulp heeft aangeboden aan telecombedrijven en gemeenten om dit snel en efficiënt te doen. De ACM heeft ook extra oog voor ICT in de zorg. In de recent aangekondigde leidraad zullen de concurrentieregels voor ICT-leveranciers en andere marktpartijen in de zorg worden verduidelijkt. Een concept van de leidraad wordt naar verwachting dit najaar gepubliceerd. Rond die tijd zullen ook de resultaten van het onderzoek naar de markt voor Cloudservices worden afgerond. Het onderzoek van de ACM waarbij zij kijkt of Apple misbruik maakt van haar machtspositie door oneerlijke voorwaarden te hanteren in de AppStore op het gebied van online dating in Nederland wordt naar verwachting later dit jaar afgerond.
Energietransitie
Nederland staat voor de opgave om in 2050 CO2-neutraal te zijn. Voor een succesvolle energietransitie is voldoende ruimte voor innovatie en experimenten van spelers in de markt noodzakelijk. Tegelijkertijd vindt de ACM het belangrijk dat consumentenbelangen zoals betaalbaarheid, leveringszekerheid en veiligheid goed worden beschermd. De ACM heeft het ministerie van Economische Zaken en Klimaat dit voorjaar in haar jaarlijkse Signaal opgeroepen om de rechten van consumenten en de rol van netbeheerders bij experimenten met het gebruik van waterstof in de gebouwde omgeving wettelijk te regelen. Later dit jaar zal de ACM haar kijk op de waterstofmarkt, de regulering ervan en de rolverdeling tussen diverse partijen geven.
Ook heeft de toezichthouder een bijdrage geleverd aan de discussie over de nieuwe Warmtewet door verschillende varianten voor de ordening van de warmtemarkt te schetsen. Dit voorjaar is de ACM in gesprek gegaan met bewoners van wijken waar de dienstverlening door warmteleveranciers te wensen overlaat. Naar aanleiding van deze gesprekken zijn de plannen van verbetering van de warmteleveranciers opgevraagd en zijn zij aangespoord om werk te maken van hun warmtevoorziening. In april 2021 heeft de ACM de ontwerpmethodebesluiten over de tarieven die netbeheerders in rekening mogen brengen ter consultatie voorgelegd. Bij het vaststellen van deze tarieven zoekt de ACM de balans tussen ruimte voor investeringen in de energietransitie en betaalbaarheid voor afnemers.
Ook heeft de ACM het afgelopen halfjaar veel aandacht besteed aan het belang van juiste en duidelijke duurzaamheidsclaims zodat mensen en bedrijven hierop kunnen vertrouwen. Inmiddels is gestart met onderzoeken naar misleidende duurzaamheidsclaims in de sectoren, zuivel, kleding en energie.
Effecten van corona
Het consumentenloket ACM ConsuWijzer ontving het afgelopen halfjaar ruim 35.000 meldingen en vragen van consumenten. Het overgrote gedeelte hiervan was coronagerelateerd. Daarnaast kreeg het consumentenloket veel vragen over belangrijke basisconsumentenrechten, zoals garantie en bedenktijd. ACM ConsuWijzer heeft met de campagne ‘Je hebt meer rechten dan je denkt’ jongeren bewust gemaakt van hun basisrechten. De ACM is ook opgetreden tegen een commerciële doorschakeldienst die bellers misleidde door hen door te verbinden met een betaalde coronatestlocatie in plaats van met de gratis GGD-locatie. Mensen betaalden via de doorschakeldienst 90 cent per minuut terwijl de GGD een gratis telefoonnummer heeft. De afgelopen maanden heeft de ACM ook intensief toezicht gehouden op de terugbetalingen van de coronavouchers voor pakketreizen. De terugbetaling van de vouchers is goed op gang gekomen. Waar de ACM tekortkomingen constateerde, heeft ze de reisaanbieder aangesproken waarna deze zijn praktijk heeft aangepast.
Over de ACM
De ACM draagt bij aan het goed laten werken van markten voor mensen en bedrijven. Nu en in de toekomst. De ACM handhaaft de spelregels die gelden voor bedrijven door oneerlijke praktijken tegen te gaan, en te bevorderen dat zij de regels naleven. De ACM geeft voorlichting over de spelregels zodat iedereen deze spelregels kent en voor zijn rechten kan opkomen.
Bron: ACM
