De helft van de mensen in Nederland heeft een variabel energiecontract. Dit betekent dat hun energieleverancier het tarief voor gas en elektriciteit twee keer per jaar, of vaker als dat vanwege marktomstandigheden nodig is, kan aanpassen. Deze consumenten merken een verhoging van de energieprijzen dus snel in hun portemonnee. De andere helft van de consumenten heeft een contract waarbij tarieven voor 1 jaar of langer vastgelegd zijn. Zij moeten waarschijnlijk een hoger tarief gaan betalen als hun vaste contract afloopt. Dit blijkt uit de Energiemonitor 2022 van de Autoriteit Consument & Markt (ACM). De Energiemonitor bevat informatie die de ACM opvraagt bij energieleveranciers en resultaten van consumentenonderzoek dat de ACM jaarlijks in april laat uitvoeren.

Tot en met 2021 daalde het aantal consumenten met een variabel contract jaarlijks (44% in 2021). De toename van het aantal consumenten met een variabel contract dit jaar komt vooral omdat energieleveranciers nauwelijks nog contracten met vaste tarieven aanbieden. Vanwege de sterk fluctuerende prijzen op de energiemarkt is het voor leveranciers duurder en daardoor lastiger om hun inkoopprijzen voor langere tijd vast te leggen. Uit gesprekken met panels van consumenten blijkt dat een meerderheid van de consumenten als dat kan wel weer een contract met een vaste prijs af wil sluiten. Maar er zijn ook consumenten die vanwege de onrust op de energiemarkt voorkeur hebben voor een variabel contract. Zij vinden het een voordeel dat ze als ze dat willen makkelijk over kunnen stappen en wijzen er op dat ze niet lang vast zitten aan een hoger tarief als energieprijzen dalen.

Hoge prijzen

Consumenten moeten fors meer betalen voor de levering van gas en elektriciteit als zij een nieuw contract afsluiten. Uit een analyse van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) StatLine – Gemiddelde energietarieven voor consumentenExternal Link blijkt dat het tarief voor een m3 gas het afgelopen jaar met 393% is gestegen; het tarief voor elektriciteit (Kwh) steeg met 364%. De Energiemonitor 2022 laat zien dat consumenten deze prijsstijging ook zo ervaren: het aantal consumenten dat de prijzen voor gas en elektriciteit als hoog of zeer hoog ervaart is sterk gestegen (van 52% in 2021 naar  78% in 2022). De ACM heeft dit jaar ook specifiek gevraagd naar de ervaringen van consumenten die zijn aangesloten op een warmtenet. Hieruit blijkt dat 80% van de warmtegebruikers ervaart dat de prijzen hoog tot zeer hoog zijn.

Uit de Energiemonitor 2022 blijkt dat 29% van de gebruikers van gas en elektriciteit aangeven (zeer) veel vertrouwen te hebben in hun energieleverancier, in 2021 was dit 19%. 23% van de gebruikers van gas en elektriciteit heeft (zeer) weinig vertrouwen in hun energieleverancier, in 2021 was dit 29% Gebruikers van gas en elektriciteit hebben iets meer vertrouwen in hun energieleverancier dan mensen die zijn aangesloten op een warmtenet (29% vs 23%). Ook is de tevredenheid hoger op de punten totale dienstverlening, facturering, prijs, afhandeling van vragen/klachten, klantvriendelijkheid en inzicht in gebruik. Een kwart van de warmtegebruikers zou overstappen naar een andere warmteleverancier als dat mogelijk was.

Verduurzaming

Steeds meer consumenten nemen maatregelen om hun energiegebruik te verminderen en te verduurzamen. In 2021 was bij 81% van de consumenten in huis één of meerdere verduurzamingsmaatregelen getroffen. In 2022 is dit gestegen tot 90%. De meest voorkomende maatregelen zijn een slimme meter (60%), inzicht in het energieverbruik (39%), spouwmuurisolatie (38%), dakisolatie (38%), HR++ glas (36%) en zonnepanelen op het dak (31%). Het isoleren van een woning is voor consumenten een belangrijke stap om hun huis te verduurzamen en om op hun energierekening te besparen. Consumenten geven ook aan dat zelf energie opwekken met zonnepanelen vanwege de hoge prijzen interessanter is geworden omdat de investering snel terugverdiend wordt. Dezelfde redenering past men toe bij elektrisch rijden. Dat vinden consumenten ook zeer aantrekkelijk vanwege de hoge brandstofprijzen.

Bekijk hier de Energiemonitor voor consumenten 2022

Bron: ACM