Bijna alle leveranciers van gas en/of elektriciteit bieden voor nieuwe klanten contracten aan met prijzen onder het prijsplafond. Dat blijkt uit de Monitor Consumentenmarkt Energie van de Autoriteit Consument & Markt (ACM). Ondanks dit ruime aanbod van voordelige contracten heeft meer dan de helft van de huishoudens nog een energiecontract met prijzen bóven het prijsplafond.

Uit cijfers van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) die de subsidieregeling van het prijsplafond uitvoert blijkt dat huishoudens voor 49% van de elektriciteitsaansluitingen en voor 59% van de gasaansluitingen prijzen boven het prijsplafond betalen. In de monitor van de ACM is ook te zien dat in 2023 iedere maand minder mensen overstappen. Het verschil tussen de contractprijs en de maximumprijs van het prijsplafond (€1,45 voor maximaal 1.200 kuub gas en €0,40 voor maximaal 2.900 kWh elektriciteit) wordt als subsidie aan energieleveranciers uitgekeerd. Deze subsidieregeling stopt op 31 december 2023. Vanaf die datum moeten alle consumenten dus weer gewoon de prijs van hun energiecontract betalen. Huishoudens die voor die datum niet zijn overgestapt op een contract met prijzen onder het prijsplafond moeten dan dus weer de hoge prijzen boven het prijsplafond betalen. Consumenten die nu méér gas en/of elektriciteit gebruiken dan de maximumhoeveelheden van het prijsplafond kunnen vaak direct profiteren van een overstap naar een goedkoper contract.

Huishoudens die er zeker van willen zijn dat ze na 31 december 2023 niet méér hoeven te betalen dan de prijzen van het prijsplafond kunnen op dit moment kiezen voor een vast contract met een looptijd van minimaal 1 jaar met prijzen onder het prijsplafond. Met de nieuwe regels die op 1 juni zijn ingegaan is een vast contract ook echt een vast contract. Als consumenten een vast contract toch voortijdig willen opzeggen, moeten ze daarvoor een vergoeding betalen aan de leverancier. Bij een variabel contract kunnen leveranciers de tarieven na minimaal 30 dagen aanpassen. Bij een dynamisch contract verschillen de tarieven per dag of zelfs per uur. Huishoudens zijn met deze contracten dus niet zeker van de hoogte van de tarieven. Consumenten moeten dus goed bedenken wat voor contract het beste bij hun situatie past. De ACM roept consumenten ook op het aanbod van aanbieders goed te bestuderen en dit te vergelijken met andere aanbieders. Een ongevraagd (telefonisch) aanbod is namelijk lang niet altijd de beste aanbieding.

Resultaten strenger toezicht leveranciers

Alle energieleveranciers die gas en/of elektriciteit leveren aan consumenten en andere kleinverbruikers moeten daarvoor een vergunning hebben van de ACM. Om de kans op een faillissement te verkleinen heeft de ACM de regels in oktober 2022 aangescherpt. Sindsdien controleert de ACM regelmatig of de financiële positie, de inkoopstrategie en het ondernemingsplan van alle leveranciers aan deze regels voldoen. Ook moeten leveranciers aan de ACM laten zien dat ze voorbereid zijn op prijsschommelingen op de energiemarkt, op een koude winter en op wanbetaling van klanten, en zij moeten een risicomanager hebben.

Er zijn op dit moment 59 leveranciers met een vergunning. Uit controles van de ACM blijkt dat de naleving van de aangescherpte regels over het algemeen hoog is, maar er zijn nog wel leveranciers die extra stappen moeten zetten om volledig aan de nieuwe regels te voldoen. De ACM voert daarom bij 6 leveranciers extra controles uit om er zeker van te zijn dat dit gebeurt. Bij één leverancier doet de ACM momenteel uitgebreid onderzoek naar de tarieven, werving, facturatie en financiële kwaliteit. Op 12 juni heeft de ACM in dat kader ook een bedrijfsbezoek afgelegd bij deze leverancier. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) doet ook onderzoek naar deze leverancier en heeft de subsidie in het kader van het prijsplafond onlangs opgeschort.

Vier andere energieleveranciers (DVEP, Qwint, TotalEnergies en Shell) hebben aan de ACM gemeld dat zij de consumentenmarkt voor gas en/of elektriciteit willen verlaten. Deze bedrijven informeren zelf hun klanten daarover. De ACM houdt in de gaten of deze leveranciers zich hierbij aan de regels houden en ziet er op toe dat klanten niet zonder leverancier komen te zitten. De leveranciers kunnen met andere leveranciers afspraken maken over het voortzetten van de levering onder dezelfde voorwaarden of zij kunnen hun klanten vragen zelf over te stappen. Het is toegestaan klanten daarbij een bonus of korting te geven om een overstap aantrekkelijk te maken, maar leveranciers mogen klanten niet dwingen om over te stappen.

Bron: ACM