Volgens de Nederlandse banken zijn de acceptatiecriteria, d.w.z. de door banken gehanteerde interne richtlijnen voor de toekenning van kredieten, voor bedrijfsleningen in het derde kwartaal van 2018 versoepeld. Bovendien is de afgelopen drie maanden de vraag naar dit soort kredieten via banken verder gestegen. Dit blijkt uit de driemaandelijkse Bank Lending Survey (BLS), waarin de percepties van de in Nederland gevestigde banken over hun kredietverlening aan huishoudens en bedrijven in het eurogebied worden geïnventariseerd, evenals de acceptatiecriteria die zij daarbij hanteren.
Acceptatiecriteria voor bedrijfskredieten zijn versoepeld
In het derde kwartaal van 2018 meldt per saldo 26 procent van de Nederlandse banken een versoepeling van de acceptatiecriteria voor leningen aan bedrijven. Het is de eerste keer sinds begin 2015 dat banken een versoepeling rapporteren. De versoepeling van criteria wordt gemeld voor alle soort bedrijfsleningen, d.w.z. aan het MKB en grote ondernemingen en zowel voor korte als langlopende leningen. In het geval van langlopende kredieten is dit de eerste keer in meer dan twee jaar dat criteria versoepeld zijn. Als relevante factoren voor deze versoepeling worden de hogere concurrentiedruk en de lagere risicoperceptie van banken aangegeven.
Deze versoepeling van criteria wordt niet alleen gemeld door Nederlandse banken. Banken in Duitsland, Spanje en Italië geven ook aan dat criteria voor bedrijfskredieten minder streng zijn geworden in het derde kwartaal van 2018. (Zie Bank Lending Survey-rapport van de ECB voor 2018 K3).
Toename van vraag naar bedrijfskredieten
Per saldo 43 procent van de banken rapporteert een toename van de vraag naar leningen aan ondernemingen in het derde kwartaal van 2018. Deze toename wordt toegeschreven aan het lage niveau van de rentetarieven gecombineerd met de hogere financieringsbehoeften van bedrijven met betrekking tot vaste investeringen, voorraden en werkkapitaal, fusies/overnames en herstructureringen.
De door banken geconstateerde groei van de kredietvraag door bedrijven en de versoepeling van criteria voor dit soort kredieten zijn tekenen van de expansie van de Nederlandse economie in het algemeen en het bedrijfsleven in het bijzonder. Deze ontwikkelingen zijn consistent met voorspellingen dat de productiecapaciteit steeds meer benut zal worden en uitingen in andere enquêtes waar minder ondernemingen aangeven dat hun productie wordt belemmerd door financiële beperkingen. (Zie Economische Ontwikkelingen en Vooruitzichten DNB – juni 2018)
Figuur 1: Bedrijfskredieten bij Nederlandse banken: wijzigingen in
acceptatiecriteria en vraag
(netto gewogen percentage van banken)
Bron: Bank Lending Survey
Noot: De antwoorden van de Nederlandse banken in de BLS-enquête worden gewogen op basis van hun marktaandeel in het betreffende marktsegment. De uitkomsten zijn uitgedrukt in netto gewogen percentages: de gewogen som van het aantal banken dat een verscherping van criteria of vraagtoename rapporteert minus de gewogen som van het aantal banken dat een versoepeling van criteria of vraagafname aangeeft. Zie de statistiekensite van DNB voor meer informatie over de uitkomsten van de BLS-enquête in Nederland.
Bron: DNB